| 1 |
Dersin Adı: |
KUR'AN'DA İNSAN HAKLARI |
| 2 |
Dersin Kodu: |
ILH4149 |
| 3 |
Dersin Türü: |
Seçmeli |
| 4 |
Dersin Seviyesi: |
Lisans |
| 5 |
Dersin Verildiği Yıl: |
4 |
| 6 |
Dersin Verildiği Yarıyıl: |
7 |
| 7 |
Dersin AKTS Kredisi: |
2 |
| 8 |
Teorik Ders Saati (saat/hafta): |
2 |
| 9 |
Uygulama Ders Saati (saat/hafta): |
0 |
| 10 |
Laboratuar Ders Saati (saat/hafta): |
0 |
| 11 |
Dersin Önkoşulu |
Yok |
| 12 |
Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar |
Yok |
| 13 |
Dersin Dili: |
Türkçe |
| 14 |
Dersin Veriliş Şekli |
Yüz yüze |
| 15 |
Dersin Koordinatörü: |
Prof. Dr. İBRAHİM ÇELİK |
| 16 |
Dersi Veren Diğer Öğretim Elemanları: |
|
| 17 |
Ders Koordinatörünün İletişim Bilgileri: |
icelik@uludag.edu.tr
0224 243 10 66-60101, U.Ü. İlahiyat Fakültesi
|
| 18 |
Dersin Web Adresi: |
|
| 19 |
Dersin Amacı |
Bu derste insan haklarıyla ilgili olarak Kur’ân’da geçen hükümler hikmet çerçevesinde ele alınarak, söz konusu hükümlerin anlaşılması ve böylece uygulanabilirliği sağlanmaya çalışılacaktır. |
| 20 |
Dersin Mesleki Gelişime Katkısı: |
|
| Hafta |
Teori |
Uygulama |
| 1 |
“Hakk” ve “Hukuk” kelimelerinin manaları:
a- Sözlükteki manaları
b- Istılahî anlamı
|
|
| 2 |
Kur’ân’da hak ve hukukla ilgili âyetler |
|
| 3 |
İslam “hak ve hukuk” dinidir. |
|
| 4 |
Hukûkullâh (Allah’ın hakları), Hukûku’l-ıbâd (İnsanın hakları) |
|
| 5 |
İnsan Hakları: Temel hak ve hürriyetler
a- İnsan haklarının tarihte geçirdiği merhaleler
b- Avrupa’da insan hakları beyannamesi ilanının ilk adımı: manga karta ve diğerleri
c- İslam ülkelerinde insan hakları
|
|
| 6 |
Kur’ân’a göre insanın değeri
a- Kur’ân’a göre insanlar eşref-i mahlukattır ve günahsız doğarlar.
b- Kur’an’a göre hak ve vazifelerde herkes eşittir, imtiyazlı bir sınıf yoktur. Görevler sonradan kazanılan uzmanlık ve kabiliyetlere göredir.
|
|
| 7 |
Kur’ân’a göre temel hak ve hürriyetlerin (insan hak ve vazifelerinin) dayandığı prensipler:
a- Adâlet
b- Eşitlik
c- Kolaylık
d- Fayda/Maslahat
|
|
| 8 |
Temel hak ve hürriyetlerin sınıflandırılması
a- kamu hukuku
b- kişisel hukuk
|
|
| 9 |
Kur’ân’a göre kişisel hak ve hürriyetler
a. hayat hakkı ( can emniyeti ile ilgili âyetler)
b. hürriyet hakkı (irade hürriyeti)
c. Kur’ân’a göre kölelik diye bir müessese yoktur, kölelik İslamdan çok önce insanlar tarafından uydurulmuştur.
|
|
| 10 |
d- Özel hayatın gizliliği hakkı / mahremiyet (tecessüs yasaktır)
e. Konut dokunulmazlığı (ilgili âyetler)
f. İnsanlık onuru, haysiyeti ve şerefini koruma hakkı (kötü lakap takmamak, alay etmemek)
|
|
| 11 |
Din emniyeti (inanç hürriyeti hakkı ve sorumluluğu)
a. Dine davette ilim, hikmet, öğüt ve fikri tartışma esastır, kaba kuvvet ve şiddet yasaktır.
b. Dini tebliğde zorlama olmaz.
c. Hak ve vazifeleri uygulamada sonradan kazanılan kabiliyetler esastır, şiddet ve zorbalıkla hak elde edilemez.
|
|
| 12 |
Kur’an’da barış-savaş hukuku ve ilkeleri:
a. Kur’ân’a göre savaş, İslam’ı zorla kabul ettirmek için değil, temel hak ve hürriyetleri korumak için yapılır.
b. Kur’ân’ın, mürted (İslam’dan dönen)lerle ilgili hükmü.
|
|
| 13 |
Mal emniyeti: mülkiyet hakkı ve hürriyeti
- Kur’an’ın zenginliğe bakış açısı: (şükrü, -zekat, sadaka vb.- yerine getirilmeyen zenginlik insanı şımartarak azdırıp saptırır. (Karun örneği)
|
|
| 14 |
Toplumlararası ilişkilerde uyulması gereken ahlaki ve hukuki kurallar:
a. Müslümanların müslüman olmayanlarla ilişkilerinde asıl olan barıştır.
b. Savaş izni temel hak ve hürriyetleri korumak, vicdanlara yapılan baskıları önlemek için verilir.
|
|
