Türkçe English Ders İçerik Rapor
Ders Öğretim Planı
TERMİK MOTORLAR
1 Dersin Adı: TERMİK MOTORLAR
2 Dersin Kodu: BSM4515-S
3 Dersin Türü: Seçmeli
4 Dersin Seviyesi: Lisans
5 Dersin Verildiği Yıl: 4
6 Dersin Verildiği Yarıyıl: 7
7 Dersin AKTS Kredisi: 3
8 Teorik Ders Saati (saat/hafta): 2
9 Uygulama Ders Saati (saat/hafta): 1
10 Laboratuar Ders Saati (saat/hafta): 0
11 Dersin Önkoşulu Yok
12 Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar Yok
13 Dersin Dili: Türkçe
14 Dersin Veriliş Şekli Yüz yüze
15 Dersin Koordinatörü: Prof. Dr. İLKNUR ALİBAŞ
16 Dersi Veren Diğer Öğretim Elemanları: Yok
17 Ders Koordinatörünün İletişim Bilgileri: e-posta : ialibas@uludag.edu.tr
Telefon: 0 224 2941608
Adres: Bursa Uludağ Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Biyosistem Mühendisliği Bölümü, Görükle Kampüsü, 16059, Nilüfer/BURSA
18 Dersin Web Adresi:
19 Dersin Amacı Tarım makinalarının temel güç kaynağı olan traktör başta olmak üzere, kendi yürür diğer tarım makinalarının güç kaynağı olan termik motorları her yönüyle tanıtmak ve işletim sistemlerini öğretmektir
20 Dersin Mesleki Gelişime Katkısı: Kuvvet makinalarının teme güç kaynağı olan motorlar hakkında detaylı bilgi sahibi olmak, analitik düşünme becerisi kazandırmak,
21 Ders Öğrenme Kazanımları
1 Termik motorların çeşitlerini ve bunların çalışma prensiplerini bilmelidir.;
2 Motor yakıt ve yağlarını tanımalı, yağlamanın ihmali durumunda ne olacağını bilmelidir.;
3 Motorların termodinamiğini, yanma, güç hesabı ve vuruntu gibi olayların ne anlama geldiğini ve bunların önlenme yollarını bilmelidir.;
4 Motor parçalarını tanımalıdır.;
5 Motorlarla ilgili piston hızı, piston ivmesi, piston yolu ve dinamik kuvvetlerin hesaplanması gibi hesaplamaları yapabilmelidir.;
6 Motor donanımlarını, hem parçaları hem de çalışma prensibleri açısından bilmelidir.;
7 Motor donanımlarına ilişkin örneğin karbüratör hesabı, yağ pompası hesabı gibi hesaplamaları yapabilmelidir.;
8 Motorlarda meydana gelebilecek muhtemel arızaları tanımalı ve bunlara teşhis koyabilmelidir. Atölye olanakları varsa bunları bazılarını giderebilmelidir.;
22 Dersin İçeriği
Hafta Teori Uygulama
1 TERMİK (İÇTEN YANMALI) MOTORLARLA İLGİLİ ÖN TANIMLAMALAR Termik Motorların Tanımı, Termik motorların tarihçesi, Motorların sınıflandırılması, İÇTEN YANMALI MOTORLARIN TERMODİNAMİĞİ; Dört zamanlı İçten Patlamalı (Otto) Motorların Termodinamiği, Dört Zamanlı İçten Yanmalı (Diesel) Motorların Termodinamiğ Motor laboratuarı ve motorların tanıtımı ve konu ile ilgili problemlerin çözümü
2 Karma Çevrim (Seilinger Çverimi), İki Zamanlı İçten Patlamalı (Otto) Motorları, İki Zamanlı İçten Yanmalı (Diesel) Motorlar, Döner Pistonlu Motorlar (Wankel Motorları), Dört Zamanlı Otto ve Diesel Motorların Gerçek Pv (Endikatör) Diyagramları, Supap Zaman Ayar Diyagramı. Konu ile ilgili Problemlerin Çözümü Animasyon Gösterimi
3 MOTORLARDA GÜÇ, DÖNME MOMENTİ, VERİM VE MOTOR TANITIM EĞRİLERİ; Motor güçleri, Etkin gücün ölçülmesinde kullanılan frenler, Etkin gücün, mekanik verimin, ortalama efektif basıncın yakıt tüketiminin belirlenmesi, Termik motorların deney yöntemleri, Termik Motorların Tanıtım Eğrileri. Konu ile ilgili Problemlerin Çözümü Animasyon gösterimi
4 Termik Motorlarda Kullanılan Yakıtlar, Petrol Yakıtları, Damıtma (destilasyon) metodu, Krakig (parçalama) metodu, Polimerizasyon (birleştirme) metodu, Hidrojenleme metodu, Benzin, Motorin (mozot, Diesel yakıtı), Alkoller, Bitkisel yağlar ve Biyodiesel, Biyogaz, Doğal Gaz, LPG (sıvılaştırılmış petrol gazı), Termik motorlarda kullanılan yağlama yağları ve sınıflandırılması Konu ile ilgili Problemlerin Çözümü Animasyon gösterimi
5 Yanma, Yakıtın kimyasal bileşiminden giderek 1 kg yakıt için gerekli oksijen ve hava miktarının belirlenmesi, Yakıtın kapalı formülünden giderek yanma reaksiyonunun ve yakıt/hava oranının bulunması, Tam olmayan Yanma, Yakıtların Isıl değerleri, Vuruntu (Detenesyon), Benzin motorlarında vuruntu, Diesel motorlarda vuruntu, Buharlaşma ısısı ve karbüratör buzlanması, Buhar tıkacı. Konu ile ilgili Problemlerin Çözümü Animasyon Gösterimi
6 TERMİK MOTORLARIN ANA PARÇALARI; Termik Motorların Hareketsiz Parçaları, Silindir Bloğu, Silindir kapağı, Benzin motorlarında yanma odası şekilleri, Diesel motorlarda yanma odası şekilleri, Karter, Emme ve eksoz manifoltları, Termik Motorların Hareketli Parçaları, Piston ve segmanlar, Piston anamil (krank) knematiği, Piston kolu, Piston kolunun atalet kuvveti, Tek silindirli motorlarda atalet kuvveti, Anamil (krank mili), Krank etkisi, Tek silindirli motorlarda balans, Çok silindirli motorlarda balans, Anamil yatakları, Volan (düzen teker), Anamil titreşim söndürücü. Benzin motorunun tamamen sökülüp takılması ve konu ile ilgili problemlerin çözümü
7 Termik Motorların Kumanda Organları, Supaplar, Supap yayı, Supap zaman ayarı, Supap açılma aralığı, Hidrolik supap iticileri, Külbütör mekanizması, Supap yayları ve supap iticileri, Supapların taşlanması ve alıştırılması, Eksantrik mili (kam mili) ve dişlisi Benzin motorunun tamamen sökülüp takılması ve konu ile ilgili problemlerin çözümü
8 YAKIT DONANIMI; Yakıt Deposu, Yakıt İletim Pompası ve Yakıt Filtresi, Yakıt Deposu, Yakıt İletim Pompası, Yakıt Filtreleri,.Hava Filtresi Diesel Motorunun Tamamen Sökülüp takılması ve konu ile ilgili problemlerin çözümü
9 YAKIT DONANIMI; Yakıt Deposu, Yakıt İletim Pompası ve Yakıt Filtresi, Yakıt Deposu, Yakıt İletim Pompası, Yakıt Filtreleri,.Hava Filtresi Diesel Motorunun Tamamen Sökülüp takılması ve konu ile ilgili problemlerin çözümü
10 Benzin Motorlarının Yakıt Donanımı, Karbüratörlü motorların yakıt donanımı, Karbüratör çeşitleri ve çalışma prensipleri, Karbüratördeki hva yakıt akışları ve hava/yakıt oranının bulunması, Karbüratörlerin sakıncaları, Benzin Püskürtme Sistemleri, Benzini sürekli olarak püskürten sistemler, Benzini kesikli olarak püskürten sistemler, Mono-jetronik benzin püskürtme sistemi, Motronik benzin püskürtme sistemi, LPG (Sıvılaştırılmış petrol gazı) kullanan motorların yakıt sistemi. Diesel Motorunun Tamamen Sökülüp takılması ve konu ile ilgili problemlerin çözümü
11 Diesel Motorların Yakıt Sistemi, Yakıt (mazot) pompası, Stroku değişen pompalar, Taşırma supabı bulunan pompalar, Stroku değişmeyen pistonu kendi ekseni etrafında dönen pompalar, common rail sistemi, Regülatör, Yakıt pompalarında avans düzenleri, Enjektörler, Mekanik enjektörler, Hidrolik enjektörler, Diesel motorlarda püskürtülen yakıt miktarı ve püskürtme süresi, Aşırı doldurma (Süper şarz), Türbo şarz sistemleri, İntercoolers (aftercoolers) Yakıt sistemlerinin motor üzerinde incelenmesi ve konu ile ilgili problemlerin çözümü
12 ATEŞLEME DONANIMI; Akümülatör, Şarz jeneratörü, Şarz dinomosu, Alternatör, Marş (ilk hareket) motoru, ATEŞLEME DONANIMI; Akülü klasik tip (Delco) ateşleme donanımı. Transistörlü (elektronik ateşleme donanımı), Kesicili transistörlü ateşleme donanımı, Kesicisiz transistörlü ateşleme donanımı, Kapasitif deşarzlı ateşleme donanımı, Manyetolu ateşleme donanımı, Ön ısıtma devreleri. Ateşleme donanımının motor üzerinde incelenmesi ve konu ile ilgili problemlerin çözümü
13 SOĞUTMA DONANIMI; Hava ile soğutma yöntemi, Su ile soğutma yöntemi, Doğal dolaşımlı su ile soğutma yöntemi, Pompalı su ile soğutma yöntemi, Soğutma siste mine ilişkin hesaplamalar. Soğutma donanımının motor üzerinde incelenmesi ve konu ile ilgili problemlerin çözümü
14 YAĞLAMA DONANIMI; Termik motorlarda kullanılan yağlama yöntemleri, Yakıtla yağı karıştırarak yağlama, Taze yağ ile yağlama, Çarpmalı Yağlama, Basınçlı yağlama, Yağ soğutma sistemleri,Yağ pompasına ilişkin hesaplamalar Yağlama donanaımının motor üzerinde incelenmesi ve konu ile ilgili problemlerin çözümü
23 Ders Kitabı, Referanslar ve/veya Diğer Kaynaklar: - Prof. Dr. Kamil ALİBAŞ, 2010. İçten Yanmalı Motorlar. U.Ü. Ziraat Fakültesi Ders Notları:70. Bursa (250 s).
-Charles Fayette Taylor, 1982. The İnternal Combustion Engine İn Theory And Practice. ISBN 0 262 70016 6, The Massachusetts Institute of Technology (783 s).
-Termik motorlarla ilgili Türkçe yayınlanmış kitap ve yardımcı kitaplar.
24 Değerlendirme
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARI SAYISI KATKI YÜZDESİ
Ara Sınav 1 40
Kısa Sınav 0 0
Ödev 0 0
Yıl sonu Sınavı 1 60
Toplam 2 100
Yıl içi çalışmalarının Başarıya Oranı 40
Finalin BAşarıya Oranı 60
Toplam 100
Derste Kullanılan Ölçme ve Değerlendirme Yaklaşımları Ara sınavın ders geçme notuna etkisi %40, yıl sonu sınavının ders geçme notuna etkisi ise %60'dır.
Açıklama Öğrenci sayısı 20 kişinin üstünde ise bağıl değerlendirme, 20 kişinin altında ise mutlak değerlendirme uygulanmaktadır.
25 AKTS / İŞ YÜKÜ TABLOSU
Etkinlik SAYISI Süresi [Saat] Toplam İş Yükü [Saat]
Teorik Dersler 14 2 28
Uygulamalı Dersler 14 1 14
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi (Ön çalışma, pekiştirme) 3 4 12
Ödevler 0 2 4
Projeler 0 0 0
Arazi Çalışmaları 0 0 0
Arasınavlar 1 15 15
Diğer 0 0 0
Yarıyıl Sonu Sınavları 1 15 15
Toplam İş Yükü 103
Toplam İş Yükü / 30 saat 2,93
Dersin AKTS Kredisi 3
26 PROGRAM YETERLİLİKLERİ İLE DERS ÖĞRENİN KAZANIMLARI İLİŞKİSİ TABLOSU
PY1 PY2 PY3 PY4 PY5 PY6 PY7 PY8 PY9 PY10 PY11
OK1 3 2 2 2 4 1 1 5 2 2 2
OK2 3 2 2 2 4 1 1 5 2 2 2
OK3 3 2 2 2 4 1 1 5 2 2 2
OK4 4 2 2 2 4 1 1 5 2 2 2
OK5 4 2 2 2 4 1 1 5 1 2 2
OK6 4 4 3 3 4 1 1 5 3 3 2
OK7 4 4 3 3 4 1 1 5 3 3 2
OK8 4 4 3 3 4 1 1 5 3 3 2
ÖK: Öğrenme Kazanımları PY: Program yeterlilikleri
Katkı Düzeyi: 1 Çok Düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 Çok Yüksek
Bologna İletişim
Mail : bologna@uludag.edu.tr
Tasarım & Kodlama
Bilgi İşlem Daire Başkanlığı © 2015
otomasyon@uludag.edu.tr