Ders Öğretim Planı

KURAN SEMANTİĞİ

1	Dersin Adı:	KURAN SEMANTİĞİ
2	Dersin Kodu:	İLA4350
3	Dersin Türü:	Seçmeli
4	Dersin Seviyesi:	Lisans
5	Dersin Verildiği Yıl:	4
6	Dersin Verildiği Yarıyıl:	8
7	Dersin AKTS Kredisi:	8
8	Teorik Ders Saati (saat/hafta):	2
9	Uygulama Ders Saati (saat/hafta):	0
10	Laboratuar Ders Saati (saat/hafta):	0
11	Dersin Önkoşulu
12	Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar	Yok
13	Dersin Dili:	Türkçe
14	Dersin Veriliş Şekli	Yüz yüze
15	Dersin Koordinatörü:	Dr. Ögr. Üyesi MUSTAFA BİLGİN
16	Dersi Veren Diğer Öğretim Elemanları:
17	Ders Koordinatörünün İletişim Bilgileri:	Yrd. Doç. Dr. Mustafa BİLGİN musbil@hotmail.com 0224 243 10 66-60124, U.Ü. İlahiyat Fakültesi
18	Dersin Web Adresi:
19	Dersin Amacı	Dikey (târihî) ve yatay (tasvîrî) metotlarla, klâsik dil bilimlerinden Belâğat ile modern Dilbilim’in Anlambilim dalının buluşturulmasıyla oluşturulacak bir dilsel zemin üzerinde, eski luğavî tefsir ekolünün çalışmaları başta olmak üzere, tefsir kaynaklarındaki dil kültüründen seçilecek örnekler üzerinde, klâsik bilgi ve tespitlerin modern yöntem ve tekniklerle yeniden değerlendirilmesi metoduyla, Kur’ân’ın bedensel ve ruhsal yapısıyla insan için amelî ve nazarî yönleriyle evrensel bir dînî sistem kurarken dili nasıl mûcizevî biçimde kullandığını, dilin bedensel yapısı olan “söz” ile ruhsal yapısı olan “anlam” arasında nasıl büyülü ilişkiler kurduğunu incelemek suretiyle, O’nun bir “ebedî mucize” olmasının nasıl bir “edebî mucize” olmasına dayandığını eski ve yeni araştırma sonuçlarıyla ortaya koymak.
20	Dersin Mesleki Gelişime Katkısı:

Ders Öğrenme Kazanımları

1	Dil, düşünce ve inanç gibi evrensel nitelikli insânî olguları, benzerlikleri ve farklılıklarıyla genel olarak kavrayabilme;
2	Hem düşünce için hem de din için dilin önemini kavrayabilme.;
3	Dini ve düşünceyi anlama yolunda dilden nasıl istifade edileceğini öğrenebilme.;
4	Arapça’nın Kur’ân sâyesinde nasıl bir kültür ve medeniyet dili niteliğini kazandığını anlayabilme.;
5	Kur’ân’ın i’câzının, onun edebî özelliklerinden kaynaklandığını ve hem lâfız hem de muhtevâ olarak mucize oluşunu kavrayabilme.;
6	Belâğat ilmiyle Anlambilim’in ortak noktalarını görerek, Kur’ân’ı anlama ve yorumlama yolunda her iki disiplinden de önemli kazanımlar elde edebilme.;
7	Dil, insan ve dinde mevcut olan ikili hakîkatlerden hareketle, Kur’ân, Arap dili ve İslâm dîni çerçevesinde oluşan dünya görüşünü, ana çizgileriyle kavrayabilme.;
8	Kur’ân’ın, evrensel bir dînî sistem kurarken dili nasıl mûcizevî bir şekilde kullandığını görebilme;
9	Dilin, din için de felsefe için de vazgeçilmez bir temel olduğunu anlayarak, dini ve felsefeyi dil temelinde ele alıp yorumlayabilme.;
10	Kur’ân’ın ebedî mucize olmasının edebî mucize olduğuna dayandığını, edebî mucize olmasının da Arap dili üzerinden kurduğu biçim-anlam ilişkilerindeki mükemmelliğe dayandığını kavrayabilme.;

22	Dersin İçeriği

Hafta	Teori	Uygulama
1	Genel Olarak Semantik: Tanımı, Tarihçesi, Akımları
2	Genel Olarak Semantik: Çalışma Alanları, Metodları
3	Kur’ân’ın Kelime Semantiği: “Kelime”nin Anatomisi
4	Kur'ân’ın Kelime Semantiği: “Anlam”ın Anatomisi
5	Kur'ân’ın Kelime Semantiği: “Kelime”nin Anlam Özellikleri
6	Kur'ân’ın Kelime Semantiği: Kelime’de Anlam Değişmeleri
7	Kur'ân’ın Kelime Semantiği: Söz Sanatı Sayılan Anlam Olayları (İlm-i Beyân): Teşbîh (Benzetme)
8	Kur'ân’ın Kelime Semantiği: Söz Sanatı Sayılan Anlam Olayları (İlm-i Beyân): Mecâz (Aktarma), Kinâye
9	Kur'ân’ın Cümle Semantiği: Cümle Anlamı Üzerindeki Geleneksel İncelemeler (İlm-i Meânî): Cümle, Tanımı, Çeşitleri
10	Kur'ân’ın Cümle Semantiği: Cümle Anlamı Üzerindeki Geleneksel İncelemeler (İlm-i Meânî): İsnâd, Müsnedün ileyh, Müsned, Takdîm ve Te’hîr
11	Kur'ân’ın Cümle Semantiği: Cümle Anlamı Üzerindeki Geleneksel İncelemeler (İlm-i Meânî): Vasl ve Fasl, Zikr ve Hazf, Kasr (Tahsîs)
12	Kur'ân’ın Cümle Semantiği: Cümle Anlamı Üzerindeki Geleneksel İncelemeler (İlm-i Meânî): Îcâz, İtnâb, Müsâvât; Tatvîl ve Haşv
13	Kur'ân’ın Cümle Semantiği: Cümle Anlamı Üzerindeki Modern İncelemeler: Cümle Semantiğinin Araştırma Konuları
14	Kur'ân’ın Cümle Semantiği: Cümle Anlamı Üzerindeki Modern İncelemeler: Cümle Semantiği Akımları

23	Ders Kitabı, Referanslar ve/veya Diğer Kaynaklar:	1. Doğan Aksan, Anlambilimi ve Türk Anlambilimi (Ana Çizgileriyle), Ankara 1987 2. Doğan Aksan, Anlambilim –Anlambilim Konuları ve Türkçe’nin Anlambilimi-, Ankara 1999 3. Doğan Aksan, Her Yönüyle Dil –Ana Çizgileriyle Dilbilim-, I-III, Ankara 2000 4. Berke Vardar, Dilbilimin Temel Kavram ve İlkeleri, İstanbul 1998 5. Ferdinand de Saussure, Genel Dilbilim Dersleri, İstanbul 1998 6. F. R. Palmer, Semantik –Yeni Bir Anlambilim Projesi-, Ankara 2001 7. Ahmed Muhtâr Ömer, İlmü’d-Delâle, Kuveyt 1983 8. Pierre Guiraud, Anlambilim, İstanbul 1999. 9. Ali Ünal, Kur'ân’da Temel Kavramlar, İstanbul 1990 10. Toshihiko Izutsu, Kur'ân’da Allah ve İnsan, Ankara tsz. 11. Toshihiko Izutsu, Kur'ân’da Dînî ve Ahlâkî Kavramlar, İstanbul tsz. 12. Ebu’l-A’lâ Mevdûdî, Kur'ân’a Göre Dört Terim, İstanbul 1991 13. Dücane Cündioğlu, Kur'ân’ı Anlamanın Anlamı, İstanbul, 1995 14. Dücane Cündioğlu, Anlamın Buharlaşması ve Kur'ân, İstanbul 1995 15. Ali Galip Gezgin, Tefsirde Semantik Metod ve Kur'ân’da “Kavm” Kelimesinin Semantik Analizi, İstanbul 2002 16. Ebû Hilâl el-Askerî, Kitâbu’l-Furûk, ysz., tsz. 17. Teo Grunberg, Anlama, Belirsizlik ve Çok-Anlamlılık, Ankara 1999 18. Fahruddîn er-Râzî, Nihâyetü’l-Îcâz fî Dirâyeti’l-İ’câz, Beyrut 1985 19. Şerafüddîn Hüseyn b. Muhammed et-Tîbî, et-Tıbyân fî İlmi’l-Meânî ve’l-Bedî’ ve’l-Beyân, Bağdat 1987 20. Mîşâl Âsî-Emîl Bedî’ Ya’kûb, el-Mu’cemu’l-Mufassal fi’l-Luğa ve’l-Edeb, I-II, Beyrut 1987 21. Bedevî Tabâne, Mu’cemü’l-Belâğati’l-Arabiyye., Riyâd 1988 22. Nusreddin Bolelli, Belâğat -Kur'ân Edebiyatı-, İstanbul 2000 23. M. Kaya Bilgegil, Edebiyat Bilgi ve Teorileri, İstanbul 1989
24	Değerlendirme

YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARI	SAYISI	KATKI YÜZDESİ
Ara Sınav	1	50
Kısa Sınav	0	0
Ödev	0	0
Yıl sonu Sınavı	1	50
Toplam	2	100
Yıl içi çalışmalarının Başarıya Oranı		50
Finalin BAşarıya Oranı		50
Toplam		100
Derste Kullanılan Ölçme ve Değerlendirme Yaklaşımları
Açıklama

AKTS / İŞ YÜKÜ TABLOSU

Etkinlik	SAYISI	Süresi [Saat]	Toplam İş Yükü [Saat]
Teorik Dersler	14	2	28
Uygulamalı Dersler	0	0	0
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi (Ön çalışma, pekiştirme)	14	6	84
Ödevler	0	0	0
Projeler	0	0	0
Arazi Çalışmaları	0	0	0
Arasınavlar	1	2	2
Diğer	0	0	0
Yarıyıl Sonu Sınavları	1	2	2
Toplam İş Yükü			116
Toplam İş Yükü / 30 saat			3,87
Dersin AKTS Kredisi			4

PROGRAM YETERLİLİKLERİ İLE DERS ÖĞRENİN KAZANIMLARI İLİŞKİSİ TABLOSU

	PY1	PY2	PY3	PY4	PY5	PY6	PY7	PY8	PY9	PY10	PY11	PY12
OK1	4	0	0	2	0	0	1	0	2	0	0	3
OK2	2	0	3	0	0	4	0	4	0	0	2	0
OK3	5	0	0	4	0	0	1	0	0	0	1	4
OK4	4	0	0	3	0	0	0	3	0	0	5	0
OK5	1	0	2	4	0	0	3	0	0	5	0	2
OK6	3	0	0	3	0	0	5	0	0	0	3	0
OK7	3	0	4	0	0	0	0	1	0	0	0	2
OK8	0	3	0	0	3	0	5	1	2	0	0	0
OK9	0	0	3	0	0	0	3	0	5	0	0	1
OK10	0	1	0	0	0	2	0	4	0	0	1	0

ÖK: Öğrenme Kazanımları

PY: Program yeterlilikleri

Katkı Düzeyi:

1 Çok Düşük

2 Düşük

3 Orta

4 Yüksek

5 Çok Yüksek