Ders Öğretim Planı

İSLAM HUKUK USULÜ

1	Dersin Adı:	İSLAM HUKUK USULÜ
2	Dersin Kodu:	İLH2016
3	Dersin Türü:	Zorunlu
4	Dersin Seviyesi:	Lisans
5	Dersin Verildiği Yıl:	2
6	Dersin Verildiği Yarıyıl:	4
7	Dersin AKTS Kredisi:	4
8	Teorik Ders Saati (saat/hafta):	3
9	Uygulama Ders Saati (saat/hafta):	0
10	Laboratuar Ders Saati (saat/hafta):	0
11	Dersin Önkoşulu	Yok
12	Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar	Yok
13	Dersin Dili:	Türkçe
14	Dersin Veriliş Şekli	Yüz yüze
15	Dersin Koordinatörü:	Prof. Dr. RECEP CİCİ
16	Dersi Veren Diğer Öğretim Elemanları:	Prof. Dr. H. İbrahim ACAR, Doç. Dr. Ali KAYA, Yrd. Doç. Dr. M. Salih KUMAŞ
17	Ders Koordinatörünün İletişim Bilgileri:	cicirecep@hotmail.com 0532 608 83 06 U.Ü. İlahiyat Fakültesi
18	Dersin Web Adresi:
19	Dersin Amacı	İslam hukukunun kaynakları, şerî hükümler ve hükümleri elde etme yolları konusunda öğrencilerin bilgilendirilmesi
20	Dersin Mesleki Gelişime Katkısı:

Ders Öğrenme Kazanımları

1	Fıkıh usulunün mahiyetini ve fıkıh ilmine nispetle fonsiyonunu kavrayabilme;
2	Fıkıh usulünün temel kavramlarını ve tarihi süreçteki gelişimini tanıyabime;
3	Fıkıh usulünün temel literatürünü tanıyabilme;
4	Fıkıh usulünün asli ve ferî hüküm kaynaklarını açıklayabilme;
5	Fıkıh usülünde hüküm çıkarma metodlarını kavrayabilme;
6	Fıkıh usulünde Hanefi ve Mütekellimin metodunu genel sistematiği açısından karşılaştırabilme;
7	Fıkıh usulünde Arap dili ve mantığın önemini kavrayabilme;
8	Fıkıh usulü verilerinden hareketle güncel fıkhi meselelere çözümler üretme konusunda fikir edinebilme;
9	Şâri'in gayelerini tanıyabilme;
10	Fıkıh usûlü ilminin verilerinden hareketle İslamî epistemolojiyi kavrayabilme;

22	Dersin İçeriği

Hafta	Teori	Uygulama
1	Fıkıh Usulünün tarifi, doğuşu, tedvin edilmesi, tarihi gelişimi ve temel literatürü
2	Şer'î hükümlerin delilleri: Kitab'ın tarifi, özellikleri, kaynak değeri ve kaynaklar arasındaki yeri
3	Sünnet'in tarifi, nevileri ve kaynaklık değeri
4	İcma'nın tarifi, gerçekleşme şartları, nevileri ve hükmü
5	Kıyasın tarifi, kaynaklık değeri, rükünleri, şartları. İlletin tarifi, şartları, illeti belirleme yöntemleri, ta'lil ve hikmet kavramları
6	Mesalih-i mürsele ve istihsan
7	Örf, sedd-i zerâyî, şer'u men kablenâ, sahabî kavli ve ıstıshab
8	Teklifi ve vazî hükümler
9	Hâkim, hüsun-kubuh teorisi, mahkûmun fîh ve mahkûmun aleyh
10	Kaynaklardan hüküm çıkarma (İstinbat Metotları) Vaz' olunduğu mana bakımından lafızlar
11	Kullanıldığı mana bakımından lafızlar. Manaya delaletinin açıklık ve kapalılığı bakımından lafızlar.
12	Manaya delâletin şekli bakımından lafızlar
13	Hükümlerin gayeleri, delillerin teâruzu ve nesih
14	İctihad ve taklid

23	Ders Kitabı, Referanslar ve/veya Diğer Kaynaklar:	1. Zekiyyüddin Şaban, İslam Hukuk İlminin Esasları (çev. İbrahim Kafi Dönmez), Ankara 2005 2. Muhammed Ebû Zehra, Usûlü’l-Fıkh, İstanbul 1974 3. Muhammed Hudari Bey, Usûlü’l-Fıkh, Mısır 1969 4. Abdülvehhab Hallaf, İlmu Usûli’l-Fıkh, Kuveyt 1968 5. Abdülkerim Zeydan, el-Vecîz fî usûli’l-fıkh, Bağdat 1985
24	Değerlendirme

YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARI	SAYISI	KATKI YÜZDESİ
Ara Sınav	1	40
Kısa Sınav	0	0
Ödev	0	0
Yıl sonu Sınavı	1	60
Toplam	2	100
Yıl içi çalışmalarının Başarıya Oranı		40
Finalin BAşarıya Oranı		60
Toplam		100
Derste Kullanılan Ölçme ve Değerlendirme Yaklaşımları
Açıklama

AKTS / İŞ YÜKÜ TABLOSU

Etkinlik	SAYISI	Süresi [Saat]	Toplam İş Yükü [Saat]
Teorik Dersler	14	3	42
Uygulamalı Dersler	0	0	0
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi (Ön çalışma, pekiştirme)	14	4	56
Ödevler	0	0	0
Projeler	0	0	0
Arazi Çalışmaları	0	0	0
Arasınavlar	1	8	8
Diğer	0	0	0
Yarıyıl Sonu Sınavları	1	12	12
Toplam İş Yükü			118
Toplam İş Yükü / 30 saat			3,93
Dersin AKTS Kredisi			4

PROGRAM YETERLİLİKLERİ İLE DERS ÖĞRENİN KAZANIMLARI İLİŞKİSİ TABLOSU

ÖK: Öğrenme Kazanımları

PY: Program yeterlilikleri

Katkı Düzeyi:

1 Çok Düşük

2 Düşük

3 Orta

4 Yüksek

5 Çok Yüksek