1 | Dersin Adı: | MODERN DÖNEMDE USUL TARTIŞMALARI |
2 | Dersin Kodu: | TIB6188 |
3 | Dersin Türü: | Seçmeli |
4 | Dersin Seviyesi: | Doktora |
5 | Dersin Verildiği Yıl: | 1 |
6 | Dersin Verildiği Yarıyıl: | 2 |
7 | Dersin AKTS Kredisi: | 6 |
8 | Teorik Ders Saati (saat/hafta): | 3 |
9 | Uygulama Ders Saati (saat/hafta): | 0 |
10 | Laboratuar Ders Saati (saat/hafta): | 0 |
11 | Dersin Önkoşulu | |
12 | Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar | Yok |
13 | Dersin Dili: | Türkçe |
14 | Dersin Veriliş Şekli | Yüz yüze |
15 | Dersin Koordinatörü: | Dr. Ögr. Üyesi Seyit Mehmet UĞUR |
16 | Dersi Veren Diğer Öğretim Elemanları: | |
17 | Ders Koordinatörünün İletişim Bilgileri: | smugur@uludag.edu.tr |
18 | Dersin Web Adresi: | |
19 | Dersin Amacı | İslam hukukunun modern dönemdeki teorik problemleri hakkında bilgi sahibi olmak ve bu problemlerle ilgili görüşleri tartışabilmek. |
20 | Dersin Mesleki Gelişime Katkısı: | İslam hukukunun modern dönemdeki teorik problemleri hakkında bilgi sahibi olur ve bu problemlerle ilgili görüşleri tartışabilir. |
21 | Ders Öğrenme Kazanımları |
|
22 | Dersin İçeriği |
Hafta | Teori | Uygulama |
1 | Modern dönemde fıkıh ilminin temel meselelerine genel bir bakış | |
2 | Mezheplerin bağlayıcılığının anlamı ve ekol sistematiği | |
3 | Fıkıh usulünün tarihteki işlevi ve modern dönemde fıkıh usulüne dair tasavvurlar | |
4 | Fıkıh ve değişim: Değişim Bakımından İslam Hukukunun Yapısı | |
5 | Fıkıh ve değişim: Değişimin sınırları ve boyutları | |
6 | Fıkıh ve değişim: Değişimde Etkili Olan Amiller | |
7 | Modern dönem ictihad, tecdid ve taklid tartışmaları | |
8 | Modern dönem ictihad, tecdid ve taklid tartışmaları | |
9 | Modern dönem ictihad, tecdid ve taklid tartışmaları | |
10 | İslam Hukukunu Kanunlaştırma tecrübesi | |
11 | Mekâsıdü’ş-şerîa | |
12 | Mekâsıdü’ş-şerîa | |
13 | Fıkıh ve tarihselcilik | |
14 | Şerî ve örfî hukuk ayrımı ve şerîlik kavramı |
23 | Ders Kitabı, Referanslar ve/veya Diğer Kaynaklar: |
1. Görgün, Tahsin Batı Medeniyeti İçerisinde İslâmî İlimler Mümkün müdür? Modern Dönemde Dinî İlimlerin Temel Meselelerine Temelli Bir Bakış, Modern Dönemde Dinî İlimlerin Temel Meseleleri, İlmî Toplantı, 2007, s. 11-30 2. Eyyüp Said Kaya, “Modern Dönemde Fıkıh İlminin Temel Meseleleri”, Modern Dönemde Dinî İlimlerin Temel Meseleleri, İSAM Yay., İstanbul 2007, s. 151 –171. 3. Okur, Kaşif Hamdi “İslam Hukukunda Çağdaşlaşma Arayışlarının Arka Planı: Son Dönem Osmanlı Düşüncesinden Günümüze Uzanan Süreç”, İslâmî İlimler Dergisi, 2008, cilt: III, sayı: 1, Fıkıh sayısı, s. 155-174 4. Okur, Kaşif Hamdi “Son Dönem Osmanlı Düşüncesinde Fıkıh Alanındaki Tartışma ve Yaklaşımlar”, Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, 2014, cilt: XII, sayı: 23, s. 9-31 5. Kaya, E. Said, Türkiye Cumhuriyeti’nde Fıkıh Literatürü: Bir Hasıla = Fiqh Literature in the Turkish Republic: An Overview, Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, 2014, cilt: XII, sayı: 24, s. 9-126 6. Tahsin Görgün, DİA, "Tecdid", cilt: 40; sayfa: 234vd 7. Eyyüp Said Kaya, "Batı Gözüyle Modernleşme Arefesinde Tecdid", İslam Araştırmaları Dergisi, XXV (2011), s. 27-51. 8. Hallaq, Wael B., İçtihat Kapısı Kapandı mı?, çeviren Kamil Yelek, Enes Eryılmaz, İslam Hukuku Araştırmaları Dergisi, 2017, sayı: 29, s. 457-503 9. Peters,Rudolph, “18. ve 19. Yüzyıllarda İctihad ve Taklid”, çeviren: Özgür Kavak, İslam Hukuku Araştırmaları Dergisi, 2009, sayı: 14, s. 97-110 10. Mehmet Erdoğan, İslâm Hukukunda Ahkâmın Değişmesi, İstanbul: Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Vakfı Yayınları, 1990. 11. Erdoğan, Mehmet, Sosyal Değişme Karşısında İslam Hukuku, Sosyal Değişme ve Dini Hayat, 1991, s. 29-46 12. Erdoğan, Mehmet İslâm Hukukunun Dinamizmi, Esneklik ve İkame Kurumlar, İslâm Fıkhının Dinamizmi, 22 Mart 2003, [Sempozyum Tebliğ ve Müzakereler], 2006, s. 17-32 13. Erdoğan, Mehmet Fıkıh ya da Müslümanların Hukuku, İslâm Hukuku Araştırmaları Dergisi, 2003, sayı: 1, s. 95-103. 14. Erdoğan, Mehmet İslam ve Yerellik: Yerelliğin Fıkhî Temellendirmesi Olarak Örf , İslâm Hukuku Araştırmaları Dergisi, 2007, sayı: 9, s. 11-24 15. Koca, Ferhat İslam Hukukunda Ahkamın Değişimi Üzerine Bazı Düşünceler, İslâm Hukuku Araştırmaları Dergisi, 2003, sayı: 1, s. 51-78. 16. Ahmet Yaman( Ed.), Mekâsıd ve İctihad, Rağbet yay., İstanbul 2010. 17. Ali Bardakoğlu, İslam Işığında Müslümanlığımızda Yüzleşme, Kuramer, İstanbul, 2016. 18. İbrahim Kafi Dönmez, "Fıkıh Usûlünün İşlevi ve İctihad Yöntemleri Hakkında Genel Bir Değerlendirme", İslâmî İlimlerde Metodoloji: Usûl Mes’elesi 1, İstanbul, 2005, s. 661-673. 19. Dönmez, İbrahim Kafi, İctihadın Bağlayıcılığı Meselesi ve Fıkıh Mezheplerine Bağlanmanın Anlamı, Usûl: İslâm Araştırmaları, 2004, cilt: I, sayı: 1, s. 35-48 20. Dönmez, İbrahim Kâfi, İslâm Hukukunda Müctehidin Nasslar Karşısındaki Durumu ile Modern Hukuklarda Hâkimin Kanun Karşısındaki Durumu Arasında Bir Mukayese, Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 1986, sayı: 4, s. 23-51. 21. Apaydın, H. Yunus, Din ve Fıkıh Yazıları, Hacıveyiszade İlim ve Kültür Vakfı, İstanbul, 2018. 22. Apaydın, H. Yunus, Klasik Fıkıh Usulünün Yapısı ve İşlevi, İslâm Hukuku Araştırmaları Dergisi, 2003, sayı: 1, s. 9-28 23. Apaydın, H. Yunus, Nasları Anlamada Yetki ve Yöntem Sorunu (Genel Bir Tasvir) , Marife: Dini Araştırmalar Dergisi [Bilimsel Birikim], 2002, cilt: II, sayı: 1, s. 7-24 24. Yunus Apaydın, "Yeni Bir Fıkıh Usulüne İhtiyaç Var mı?", İslâmî İlimlerde Metodoloji: Usûl Mes’elesi 1, İstanbul, 2005, s. 699-707. 25. Apaydın, H. Yunus, Fıkıh Usulünün Temel Kabulleri ve Tarihselcilik, Dinî Hükümlerin Kaynağı ve Dinî Metinlerin Anlaşılması, 2010, s. 323-364 26. Ahmet Yaman, “Fıkıh Usulü İşlevini tamamladı mı?”, Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, sy: 57, Aralık 2019, 25-46. 27. Tahsin Görgün, “Yeni” Anlama ve Yorumlama Yöntemlerinin Fıkıh Usûlüne Göre Durumu, İslâmî İlimlerde Metodoloji: Usûl Mes’elesi 1, 2005, s. 675-698. |
24 | Değerlendirme |
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARI | SAYISI | KATKI YÜZDESİ |
Ara Sınav | 0 | 0 |
Kısa Sınav | 0 | 0 |
Ödev | 0 | 0 |
Yıl sonu Sınavı | 1 | 100 |
Toplam | 1 | 100 |
Yıl içi çalışmalarının Başarıya Oranı | 0 | |
Finalin BAşarıya Oranı | 100 | |
Toplam | 100 | |
Derste Kullanılan Ölçme ve Değerlendirme Yaklaşımları | Klasik yazılı sınav | |
Açıklama |
25 | AKTS / İŞ YÜKÜ TABLOSU |
Etkinlik | SAYISI | Süresi [Saat] | Toplam İş Yükü [Saat] |
Teorik Dersler | 14 | 3 | 42 |
Uygulamalı Dersler | 0 | 0 | 0 |
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 3 | 42 |
Ödevler | 0 | 0 | 0 |
Projeler | 0 | 0 | 0 |
Arazi Çalışmaları | 0 | 0 | 0 |
Arasınavlar | 0 | 0 | 0 |
Diğer | 0 | 0 | 0 |
Yarıyıl Sonu Sınavları | 1 | 96 | 96 |
Toplam İş Yükü | 180 | ||
Toplam İş Yükü / 30 saat | 6 | ||
Dersin AKTS Kredisi | 6 |
26 | PROGRAM YETERLİLİKLERİ İLE DERS ÖĞRENİN KAZANIMLARI İLİŞKİSİ TABLOSU | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ÖK: Öğrenme Kazanımları | PY: Program yeterlilikleri |
Katkı Düzeyi: | 1 Çok Düşük | 2 Düşük | 3 Orta | 4 Yüksek | 5 Çok Yüksek |