Ders Öğretim Planı

GERİLME ANALİZ TEKNİKLERİ

1	Dersin Adı:	GERİLME ANALİZ TEKNİKLERİ
2	Dersin Kodu:	MAK4425
3	Dersin Türü:	Seçmeli
4	Dersin Seviyesi:	Lisans
5	Dersin Verildiği Yıl:	4
6	Dersin Verildiği Yarıyıl:	7
7	Dersin AKTS Kredisi:	3
8	Teorik Ders Saati (saat/hafta):	2
9	Uygulama Ders Saati (saat/hafta):	0
10	Laboratuar Ders Saati (saat/hafta):	0
11	Dersin Önkoşulu	Yok
12	Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar	Yok
13	Dersin Dili:	Türkçe
14	Dersin Veriliş Şekli	Yüz yüze
15	Dersin Koordinatörü:	Dr. Ögr. Üyesi KENAN TÜFEKÇİ
16	Dersi Veren Diğer Öğretim Elemanları:
17	Ders Koordinatörünün İletişim Bilgileri:	Dr. Öğr.Üy. Kenan TÜFEKCİ Uludag Üniv. Müh. Fak. Makine Müh. Böl. tel: 0 224 2942794 email: kenantufekci@uludag.edu.tr
18	Dersin Web Adresi:
19	Dersin Amacı	Deneysel gerilme analizi, mühendislerin farklı yükleme şartlarından dolayı malzemelerde oluşacak gerilme ve gerinme dağılımlarını tahmin etmede kullanabilecekleri teknikleri içermesi açısından makine mühendisliği başta olmak üzere birçok mühendislik dalı için önemli bir yere sahiptir. Yük etkisi altındaki yapı elemanlarının ve makine parçalarının stabilite ve mukavemet durumları bu teknikler kullanılarak sağlıklı bir şekilde değerlendirilebilir. Dolayısıyla, deneysel gerilme analizi, makinelerin ve yapıların tasarımında ve analizinde kullanılan en önemli araçtır. Deneysel gerilme analizine bir giriş özelliği taşıyan Gerilme Ölçüm Teknikleri dersinin amacı öğrencilerin hem mukavemet dersinde öğrenmiş oldukları gerilme, gerinme ve hasar kavramlarını pekiştirmelerine, deneysel gerilme analiz tekniklerini anlamalarına ve gerçek mühendislik tasarımlarında uygulayabilme yeteneklerini geliştirmelerine yardımcı olmaktır. Öğrenciler, bu dersin sonunda, deneysel gerilme analizinin ne olduğunu ve neden gerekli olduğunu, yaygın olarak kullanılan Moire, Optik Sensör, Fotoelastisite ve yüzey kaplama teknikleri gibi deneysel gerilme analiz tekniklerini ana hatlarıyla, elektrik gerinim ölçer tekniklerini ve kullanılan ölçüm cihazlarını ise uygulamalı olarak detaylarıyla öğreneceklerdir. Dolayıyla, bu dersin işlenmesinde ve anlaşılmasında öğrenci tarafından yapılacak deneyler önemli bir yere sahiptir. Dersi alan öğrenciler mukavemet dersinde çözümünü teorik olarak öğrendikleri çekme, basma, eğme, burulma ve bunların birleşimini içeren yükleme durumları için deneyler geliştirecekler, gerinim ölçer (straingage), lvdt, enkoder, yük hücresi (loadcell) gibi ölçüm elemanlarıyla gerçek ölçümler yapacaklar ve elde ettikleri sonuçları teorik sonuçlarla karşılaştıracaklardır. Öğrencilerin takım çalışmasında yer alma ve gerektiğinde liderlik yapabilme, elde edilen analiz sonuçlarını yazılı rapor haline getirme ve sözlü olarak sunma yeteneklerini geliştirmelerine de katkı sağlanacaktır. Ayrıca deneysel gerilme analizinde meydana gelen hızlı gelişmeler sonucu ortaya çıkan yeni gerilme ölçüm teknikleri hakkında literatür araştırması yapacaklar ve bilgi sahibi olacaklardır.
20	Dersin Mesleki Gelişime Katkısı:	Yapısal mühendislik uygulamalarına temel teşkil eder.

Ders Öğrenme Kazanımları

1	Normal ve kesme gerilmesi kavramlarını anlayarak basit tek eksenli yüklemenin yol açtığı gerilmeleri hesaplamak ve bunları tasarımda kullanmak;
2	Bir noktadaki düzlem ve genel gerilme durumu kavramlarını anlamak ve genel gerilme-gerinme dönüşümlerini yapmak; ;
3	Dairesel, dikdörtgen ve içi boş kesitli elemanların burulma yükleri ile eksenel, burulma ve eğilme yüklerinin birleşiminden kaynaklanan gerilmeleri hesaplamak; ;
4	Yük altındaki simetrik prizmatik bir kirişin herhangi bir noktasındaki asal gerilmeleri ve maksimum kesme gerilmesini hesaplamak; ;
5	Bileşik gerilme şartları için gerilme analizini yapmak;
6	İnce ve kalın cidarlı basınçlı kaplardaki gerilmeleri hesaplamak; ;
7	Belirli noktalardaki gerilmeleri bulmak için kullanılan gerinim ölçerlerin teorisini, uygulanmasını ve oluşturulacak wheatstone köprü konfigürasyonlarını anlamak; ;
8	Ölçülen gerinim ölçer değerlerinden asal gerilmeleri, asal gerinmeleri ve asal yönleri belirlemek; ;

22	Dersin İçeriği

Hafta	Teori	Uygulama
1	Gerilmenin ve gerinmenin tanımı; Bir noktadaki gerilme durumunun analizi: Asal gerilmeler ve asal yönler, maksimum kesme gerilmesi, Mohr çemberi; 2 ve 3 Boyutlu denge denklemleri; Gerinmenin tanımı; Bir noktadaki gerinme durumunun analizi: Asal gerinmeler ve asal yönler, Gerilme-gerinme ilişkileri; Genelleştirilmiş Hooke kanunu
2	Elektriksel direnç tipi gerinme ölçerler: Gerinme ölçerlerin montesi, eksenel ve yanal ölçüm hassasiyetleri, sıcaklık ve nemin gerinme ölçümüne etkileri ve telafi yöntemleri, gerinme ölçer çeşitleri
3	Elektriksel direnç tipi gerinme ölçerler: Statik ve dinamik yükler için gerinme ölçer devreleri, ölçüm kayıt cihazları ve programları
4	Hasar kriterleri; Gerilme analizine giriş: Gerinme ölçümü, gerinme ölçer çeşitleri, elektriksel direnç tipi ve piezoelektrik tipi gerinme ölçerler, gerinme ölçerlerin kullanım alanları
5	Gerinme kavramı ve gerinme dönüşümleri
6	Von-mises gerilmesinin türetilmesi
7	Treska kriteri
8	Sünek malzemeler için çok eksenli gerilme durumunda hasar doğrultularının analiz
9	Süreksiz ortamlarda gerilme yığılmaları
10	Dairesel olmayan kesitlerde burulma.
11	Sabit mukavemetli kirişler
12	İnce ve kalın cidarlı borularda gerilmeler
13	Analitik ve sayısal çözüm yöntemlerinin kıyaslanması I
14	Analitik ve sayısal çözüm yöntemlerinin kıyaslanması II

23	Ders Kitabı, Referanslar ve/veya Diğer Kaynaklar:	Mukavemet, Ferdinand Beer, Russel Johnston, Beta yayınevi
24	Değerlendirme

YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARI	SAYISI	KATKI YÜZDESİ
Ara Sınav	1	40
Kısa Sınav	0	0
Ödev	0	0
Yıl sonu Sınavı	1	60
Toplam	2	100
Yıl içi çalışmalarının Başarıya Oranı		40
Finalin BAşarıya Oranı		60
Toplam		100
Derste Kullanılan Ölçme ve Değerlendirme Yaklaşımları	Arasınav, Yılsonu Sınavı
Açıklama

AKTS / İŞ YÜKÜ TABLOSU

Etkinlik	SAYISI	Süresi [Saat]	Toplam İş Yükü [Saat]
Teorik Dersler	14	2	28
Uygulamalı Dersler	0	0	0
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi (Ön çalışma, pekiştirme)	0	0	0
Ödevler	0	5	5
Projeler	0	0	0
Arazi Çalışmaları	0	0	0
Arasınavlar	1	20	20
Diğer	0	0	0
Yarıyıl Sonu Sınavları	1	30	30
Toplam İş Yükü			83
Toplam İş Yükü / 30 saat			2,77
Dersin AKTS Kredisi			3

PROGRAM YETERLİLİKLERİ İLE DERS ÖĞRENİN KAZANIMLARI İLİŞKİSİ TABLOSU

	PY1	PY2	PY3	PY4	PY5
OK1	3	3	3	3	3
OK2	4	0	4	0	0
OK3	3	3	4	4	4
OK4	0	0	0	0	0
OK5	0	0	4	0	0
OK6	0	0	0	0	3
OK7	0	0	0	4	3
OK8	0	0	0	0	0

ÖK: Öğrenme Kazanımları

PY: Program yeterlilikleri

Katkı Düzeyi:

1 Çok Düşük

2 Düşük

3 Orta

4 Yüksek

5 Çok Yüksek