2009-2010 öğretim yılının ikinci döneminde Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Özel Eğitim Bölümü’nde özel eğitim alanında iki profesör göreve başlamıştır. Göreve başlayan profesörler, Türkiye’de özel eğitim alanında çalışmakta olan öğretim üyelerinin doktoraları ya da yüksek lisanslarında tez danışmanlığını yapmış öğretim üyeleridir. 2010-2011 öğretim yılında bölüm tarafından 30 öğrenci alınması istenmesine rağmen 56 öğrenci alınarak, bölüm ilk kez eğitime başlamıştır. 2010 şubat ayı ile 2011 şubat ayı arasında, özel eğitim alanında doktorası olan bir yardımcı doçent adayı bulunamamıştır. Üniversitemiz Eğitim Fakültesinin 12 anabilim dalında toplam 36 kredilik “özel eğitim”, ikinci öğretimde de 16 kredilik “özel eğitim” ve sınıf öğretmenliğinin birinci öğretiminde 6 ve ikinci öğretimde 4 kredilik “özel eğitimde kaynaştırma” dersi yer almaktadır. Malatya İnönü, Mustafa Kemal, Denizli, Sakarya, Aksaray ve Çukurova Üniversitelerinde son yıllarda özel eğitim bölümleri açılmış ve öğrenci alınmaya başlanmıştır. Bu bölümlerin özel eğitim alanında doktoralı öğretim üyelerine ihtiyaçları vardır. Ankara, Gazi, Anadolu ve Abant İzzet Baysal Üniversitesi’nde özel eğitimde yüksek lisans programları açılmaktadır. Özel eğitimde doktora programı ise Ankara, Gazi ve Anadolu Üniversitelerinde açılmaktadır. Ancak şu anda doktorasını bitirme aşamasında olan bir aday bulunmamaktadır. Özel eğitim doktoralarını tamamlayanlar, ancak kendi programlarının ihtiyaçlarını ve çok az sayıda diğer üniversitelerin ihtiyaçlarını karşılayacak sayıdadır. Somut Gerekçe: Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Özel Eğitim Bölümündeki iki profesörden biri, yaş haddinden beş yıl sonra emekli olacaktır. Zorunlu emeklilik yılına kadar, hem Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Özel Eğitim Bölümünün devamını sağlayabilmek için gerekli olan öğretim elamanlarını yetiştirmek hem de Sakarya ve Abant İzzet Baysal Üniversitelerinin doktoralı öğretim elemanı ihtiyacını karşılayabilmek için Zihin Engellilerin Eğitimi alanında doktora programı açılmasına gerek vardır.
2
Verilen Derece
Özel Eğitim Anabilim Dalı Zihinsel Engelliler Eğitimi Bilim Dalı Doktora Programı
3
Derecenin Düzeyi
Doktora
4
Kabul ve Kayıt Koşulları
Doktora programlarına başvurabilmek için, adayların Özel Eğitim alanlarında lisans veya yüksek lisans mezunu olması gerekmektedir.
1-Özel Eğitim Yüksek Lisans diploması
2-Lisansüstü giriş sınavından (ALES) gerekli puanı almış olanlar
3-Yeterli yabancı dil becerisine sahip olanlar başvurabilirler
5
Önceki Öğrenmenin Tanınması
“Yükseköğretim Kurumlarında Ön Lisans ve Lisans Düzeyindeki Programlar Arasında Geçiş, Çift Anadal, Yandal ile Kurumlararası Kredi Transferi Yapılması Esaslarına İlişkin Yönetmelik” hükümleri uygulanır.
6
Yeterlilik Koşulları ve Kuralları
Programın ya da ilişkili olan diğer bölümlerin lisansüstü programlarında mevcut olan derslerden en az 27 kredilik ders, seminer, uzmanlık alan dersi, ve tez çalışmalarını (toplam 240 AKTS karşılığı) başarıyla tamamlayan, 100 üzerinden en az 75(CB) ağırlıklı not ortalaması elde eden, Doktora Yeterlik Sınavını başaran ve hazırladığı tez önerisini ve tezini seçilmiş bir jüri önünde başarıyla savunan öğrencilere Özel Eğitim alanında Doktora diploması verilir.
7
Program Profili
Zihin Engellilerin Eğitimi Anabilim Dalımız 2010-2011 yılında Özel Eğitim Bölümü bünyesinde kurulmuştur. Anabilim Dalımız kadrosunda 2 Profesör, 1 öğretim Görevlisi ve 1 tane de araştırma görevlisi bulunmaktadır.
8
Program Yeterlilikleri - TYYÇ - TAY İlişkisi
8.1
Program Yeterlikleri
1.
Yüksek lisans yeterliklerine dayalı olarak alanındaki güncel ve ileri düzeydeki bilgileri özgün düşünce ve/veya araştırma ile uzmanlık düzeyinde geliştirmek, derinleştirmek ve bilime yenilik getirecek özgün tanımlara ulaşmak.
2.
Çeşitli disiplinler, eğitim alanı ve alt alanları arasındaki ilişkileri kurmak; yeni ve karmaşık fikirleri analiz, sentez ve değerlendirmede uzmanlık bilgilerini kullanarak özgün sonuçlara ulaşmak.
3.
Alanındaki yeni bilgilere sistematik bir biçimde yaklaşabilmek ve alanıyla ilgili ileri düzeyde araştırma yapma becerisine sahip olmak.
4.
Bilime yenilik getiren, yeni bir bilimsel yöntem geliştirebilmek ya da bilinen bir yöntemi farklı bir alana uygulayabilmek, özgün bir araştırmayı, tasarlamak ve gerçekleştirmek.
5.
Yeni ve karmaşık fikirlerin eleştirel analizini, sentezini ve değerlendirmesini yapabilmek.
6.
Bilime yenilik getiren yeni bir bilimsel yöntem geliştiren ya da bilinen bir yöntemi bir alana uygulayan yayınlanabilir özgün bir çalışmayla bilime katkıda bulunmak.
7.
Ulusal ve/veya uluslararası hakemli dergilerde alanı ile ilgili bilimsel makale yayınlayarak alanındaki bilginin sınırlarını genişletebilmek.
8.
Özgün ve disiplinler arası çalışmalarda liderlik yapabilmek.
9.
Yaratıcı ve eleştirel düşünme, sorun çözme ve karar verme gibi üst düzey zihinsel süreçleri kullanarak alanı ile ilgili yeni fikir ve yöntemler geliştirebilmek.
10.
Sosyal ilişkileri ve bu ilişkileri yönlendiren normları eleştirel bir bakış açısıyla incelemek, bunları geliştirmek ve gerektiğinde değiştirmeye yönelik eylemleri yönetebilmek.
11.
Uzman bir topluluk içinde özgün görüşlerini savunma yetkinliğini sergilemek.
12.
En az bir yabancı dilde, ileri düzeyde yazılı, sözlü ve görsel iletişim kurabilmek ve tartışabilmek (“European Language Portfolio Global Scale”, Level C1).
13.
Akademik ve profesyonel bağlamda teknolojik, sosyal ve kültürel ilerlemeleri topluma tanıtarak, bilgi toplumu olma sürecine katkıda bulunmak.
14.
Sorun çözmede stratejik karar verme süreçlerini kullanarak ilgili kişi ve kurumlarla işlevsel etkileşim kurabilmek.
15.
Alanında ve iş yaşamında karşılaşılan toplumsal, bilimsel ve etik konularda çözüm üretebilmek ve bu değerlerin gelişimini ulusal ve uluslar arası düzlemde destekleyebilmek.
8.2
TYYÇ - Program Yeterliği İlişkisi
Program Yeterliliği
TYYÇ-1 BİLGİ (Kuramsal - Uygulamalı)
TYYÇ-2 BECERİ (Bilişsel - Uygulamalı)
TYYÇ-3 YETKİNLİK (Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme)
TYYÇ-4 YETKİNLİK (Öğrenme Yetkinliği)
TYYÇ-5 YETKİNLİK (İletişim ve Sosyal Yetkinlik)
TYYÇ-6 YETKİNLİK (Alana Özgü Yetkinlik)
8.3
PROGRAM YETERLİLİĞİ - TEMEL ALAN YETERLİLİKLERİ (TAY) İLİŞKİSİ
Program Yeterliliği
TAY-1 BİLGİ (Kuramsal - Uygulamalı)
TAY-2 BECERİ (Bilişsel - Uygulamalı)
TAY-3 YETKİNLİK (Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme)
TAY-4 YETKİNLİK (Öğrenme Yetkinliği)
TAY-5 YETKİNLİK (İletişim ve Sosyal Yetkinlik)
TAY-6 YETKİNLİK (Alana Özgü Yetkinlik)
9
Mezunların İstihdam Profilleri
Bu programdan mezun olan adaylar, özel özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde, üniversitelerin ilgili bölümlerinde iş bulabilmektedirler.
10
Üst Derece Programlarına Geçiş
Doktora sonrası programlara başvurabilir.
11
Sınavlar, Ölçme ve Değerlendirme
Her öğrencinin dönem başında derslere kayıt yaptırması ve dönem sonu sınavına girebilmesi için derslerin en az %70`ine, uygulamaların en az %80`ine devam etmiş olması gereklidir. Öğrenciler her ders için yarıyıl sonu sınavına tabi tutulurlar. Başarı notuna (ara sınav notu olarak ödev, laboratuvar sınavı, quiz vb gibi ölçme araçlarından elde edilen puanlar da değerlendirmeye alınabilir).Tüm sınavlar 100 puan üzerinden değerlendirilir. Yarıyıl sonu sınavından en az 75 (CB) puan alma zorunluluğu vardır. Bir dersten AA, BA, BB, CB harf notlarından birini alan öğrenciler o dersi başarmış sayılırlar.
12
Mezuniyet Koşulları
Zorunlu ve seçmeli dersler, seminer dersi, yeterlik sınavı, tez önerisi, uzmanlık alan dersi ile tez çalışmasını (toplam 240 AKTS) başarmış olması, aldığı tüm derslerden en az CB (75) ya da bunun üzerinde harf notu alması gerekmektedir. Konusuyla ilgili hazırlamış olduğu Tez önerisi ile Bitirme Tezini seçilmiş bir jüri önünde başarıyla savunması gerekmektedir.
13
Çalışma Şekli
Tam Zamanlı
14
Adres İletişim Bilgileri
Bölüm Başkanı: Prof. Dr. Mehmet Özyürek E-mail: ozyurek48@gmail.com Tel: +90 (224) 294 21 96 Bologna Sorumlusu: Özlem Toper Korkmaz E-mail: otoper@gmail.com Tel: +90 (224) 294 21 97
15
Bölüm/Fakülte/Program Olanakları
Bölümde halen 2 profesör, 1 öğretim görevlisi ve 1 araştırma görevlisi bulunmaktadır. Öğrenciler, U.Ü kampüsündeki tüm olanaklardan (kütüphane, yemekhane, yurtlar, spor tesisleri, öğrenci kulüpleri vb.) faydalanabilirler.
