| 1 |
Dersin Adı: |
Organik Kimya I |
| 2 |
Dersin Kodu: |
KIM2011 |
| 3 |
Dersin Türü: |
Zorunlu |
| 4 |
Dersin Seviyesi: |
Lisans |
| 5 |
Dersin Verildiği Yıl: |
2 |
| 6 |
Dersin Verildiği Yarıyıl: |
3 |
| 7 |
Dersin AKTS Kredisi: |
5 |
| 8 |
Teorik Ders Saati (saat/hafta): |
4 |
| 9 |
Uygulama Ders Saati (saat/hafta): |
0 |
| 10 |
Laboratuar Ders Saati (saat/hafta): |
0 |
| 11 |
Dersin Önkoşulu |
- |
| 12 |
Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar |
Yok |
| 13 |
Dersin Dili: |
Türkçe |
| 14 |
Dersin Veriliş Şekli |
Yüz yüze |
| 15 |
Dersin Koordinatörü: |
Prof. Dr. MUSTAFA TAVASLI |
| 16 |
Dersi Veren Diğer Öğretim Elemanları: |
Prof. Dr. Mustafa TAVASLI
Doç. Dr. Nevin ARIKAN ÖLMEZ |
| 17 |
Ders Koordinatörünün İletişim Bilgileri: |
coskun@uludag.edu.tr
+90 224 29 41 725
Uludağ Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Kimya Bölümü, 16059 Görükle / BURSA, TÜRKİYE
|
| 18 |
Dersin Web Adresi: |
|
| 19 |
Dersin Amacı |
Organik Kimya’nın temel kavramlarının öğrenilmesi ve organik bileşiklerin tanınması, özelliklerinin öğrenilmesi, organik fonksiyonel gruplar arasındaki ilişkinin kurulabilmesi. |
| 20 |
Dersin Mesleki Gelişime Katkısı: |
|
| Hafta |
Teori |
Uygulama |
| 1 |
Karbon Bileşikleri ve Kimyasal Bağlar
• Kimyasal Bağlar: iyonik ve kovalent bağlar
? Lewis Yapılarının Yazılması
? Oktet Kuralı ve İstisnaları
? Formal Yük
? Rezonans
• Moleküler Orbital Teorisi
? Atomik Orbitaller (s, p)
? Moleküler Orbitaller (?,?*, ?, ?*)
? sp3 , sp2 ve sp Melezleşmeleri
? Moleküler Geometri
• Yapı Formüllerinin Gösterilmesi
? Kapalı,
? Açık,
? Sıkıştırılmış,
? Çizgi,
? Üç boyutlu formüller |
|
| 2 |
Fonksiyonel Gruplar
Polar/apolar kovalent bağlar
• Moleküller arası bağlar
• Fonksiyonel Gruplar:
? Alkanlar, Alkenler ve Alkinler
? Aromatik Bileşikler
? Alkil Halojenürler
? Alkoller ve Eterler
? Aminler
? Aldehid ve Ketonlar
? Karboksilik Asitler, Asit klörürler, Asit anhidritleri, Esterler, Amitler ve Nitriller
|
|
| 3 |
İnfrared (IR) Spektroskopisi:
? Elektromanyetik spektrum
? Hook yasası
? Moleküler titreşim (Gerilme ve Eğilme)
? Parmak izi ve fonksiyonel grup bölgesi
? Soğurma (A) ve geçirgenlik (T)
? Soğurma frekansı/ dalga sayısı
? Karakteristik Soğurmalar Frekansları
? Spektrumların yorumlanması
|
|
| 4 |
Asitler ve Bazlar
• Asitlik-Bazlık Tanımı
? Bonsted-Lowry Tanımı
? Lewis Tanımı
• Asit-Baz Tepkimeleri
? Asitlik ve Bazlık Kuvvetleri (Ka , pKa)
? Denge sabiti ve pKa ilişkisi
? Eğri oklar
• Asitlik ve Bazlığa etki eden faktörler
? Melezleşme
? Indüktif etki
? Resonans Etki
? Çap
? Pozitif atomlar
? Çözücü
|
|
| 5 |
Alkanlar: Adlandırma ve Konformasyon
• Düz ve Dallanmış Alkanlar:
? İsimlendirme
? Yapısal izomeri
? Moleküller arası Kuvvetler
? Konformasyon Analizi: Newman İzdüşümü / Testeredişi
? Etan, propan ve bütan analizleri
|
|
| 6 |
• Halkalı Alkanlar:
? Tek halkalı, İki halkalı ve çok Halkalı Alkanlar
? İsimlendirme
? cis-/trans izomeri
? Halka gerginliği
? Konformasyon Analizi: Sandalye / Kayık
? siklohekzan, monosübstitüesiklohekzan ve
di-sübstitüesiklohekzan analizleri |
|
| 7 |
Stereokimya
• Kiral Moleküller:
? Tetrahedral karbon ve kirallik
? N-içeren bileşikler ve kirallik
? Sübstitüe siklohekzan ve kirallik
|
|
| 8 |
? (R/S) Konfiğürasyon Belirlenmesi
? Optikçe Aktiflik
? Özgül çevirme açısı
|
|
| 9 |
• Enantiyomerler:
? Rasemik Karışım
? Enatiomerik fazlalık (e.e)
• Diastereoizomerler:
? Diastereofazlalık (d.e.)
• Meso Bileşikller:
• Fisher İzdüşüm Formülleri
? (R/S) Konfiğürasyon Belirlenmesi
|
|
| 10 |
Alkanların Verdiği Tepkimeler
• Radikal Tepkimeleri:
? Homolitik Bağ Kırılmaları
? Radikal Oluşumu ve Kararlılıkları
? Tepkime Mekanizması
? Başlatıcılar, Üreme ve Sonlanma
• Örnekler:
? Metanın Radikalik Klorlanması
? Alkenlere Radikalik Hidrojen Bromür Katılması
? Alkenlerin Radikalik Polimerleşmesi
|
|
| 11 |
Alkil Halojenürlerin Verdiği Tepkimeler
• Nükleofilik Yer Değiştirme (SN1/SN2) Tepkimeleri:
? Nükleofil, Elektrofil ve Ayrılan Gruplar
? Heterolitik bağ kırılmaları
• SN2 Tepkimesi:
? Reaksiyon Kinetiği
? Geçiş Hali (Walden çevrilmesi)
? Stereokimyası
? Tepkime Hızına etki eden faktörler:
? Nükleofil, Elektrofil, Ayrılan Grup ve Çözücü Etkisi
|
|
| 12 |
• SN1 Tepkimesi:
? Reaksiyon Kinetiği
? Geçiş Hali (Karbokatyon Oluşumu)
? Stereokimyası
? Tepkime Hızına etki eden faktörler:
? Nükleofil, Elektrofil, Ayrılan Grup ve Çözücü Etkisi
|
|
| 13 |
• Ayrılma Tepkimeleri (E1/E2)
? Baz, Asit ve ayrılan grup
• E2 Tepkimesi
? Reaksiyon Kinetiği
? Geçiş Hali (antiperiplanar ve E/Z alken oluşumu)
? Stereokimyası
• E1 Tepkimesi
? Reaksiyon Kinetiği
? Geçiş Hali (Karbokatyon ve kararlı alken oluşumu)
? Stereokimyası
|
|
| 14 |
Alkoller
• Sınıflandırılması-Primer, sekonder ve tersiyer alkoller
• Fiziksel Özellikleri ve H-Bağı
• Adlandırma
• Verdiği Reaksiyonlar:
? Baz ile alkoksilatlarına döşümü
? HX ile Alkil Halojenürlere Dönüşümü
? PBr3 ile Alkil Bromüre Dönüşümü
? POCl3, PCl5 ve SOCl2 ile Alkil Klorüre Dönüşümü
? TsCl, MsCl ve TfCl ile Alkil tosilat, mesilat ve triflatlara dönüşümü
? SN1/SN2 ve E1/E2 tepkimeleri
? Yükseltgenme tepkimeleri
|
|
| 23 |
Ders Kitabı, Referanslar ve/veya Diğer Kaynaklar: |
[1] G. Solomons ve C. Fryhle (Çev. Ed. G. Okay ve Y. Yıldırır), Organik Kimya, Literatür Yayınları, 2002.
[2] J. McMurry, Organic Chemistry, Brooks/Cole Publishing Comp., 1992.
[3] P. Y. Bruice, Organic Chemistry, Prentice Hall, 2001.
[4] R. J. Fessenden ve J. S. Fessenden (Çev. Ed. T. Uyar), Organik Kimya, Güneş Kitabevi, 1992.
|
| 24 |
Değerlendirme |
|
