Ders Öğretim Planı

TARIMSAL METEOROLOJİ

1	Dersin Adı:	TARIMSAL METEOROLOJİ
2	Dersin Kodu:	SBYZ111
3	Dersin Türü:	Zorunlu
4	Dersin Seviyesi:	Önlisans
5	Dersin Verildiği Yıl:	1
6	Dersin Verildiği Yarıyıl:	1
7	Dersin AKTS Kredisi:	3
8	Teorik Ders Saati (saat/hafta):	2
9	Uygulama Ders Saati (saat/hafta):	0
10	Laboratuar Ders Saati (saat/hafta):	0
11	Dersin Önkoşulu	-
12	Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar	Yok
13	Dersin Dili:	Türkçe
14	Dersin Veriliş Şekli	Yüz yüze
15	Dersin Koordinatörü:	Öğr.Gör.Dr. YILMAZ DORUK
16	Dersi Veren Diğer Öğretim Elemanları:	-
17	Ders Koordinatörünün İletişim Bilgileri:	arzum@uludag.edu.tr, (0224)2942387, U.Ü.Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu B Blok-Görükle Kampüsü/Bursa
18	Dersin Web Adresi:
19	Dersin Amacı	Çevre ve tarım arasındaki etkileşimlerin bütün detaylarıyla anlaşılması, meteorolojik olayların tarımsal üretime olası etkilerinin bilinmesini ve buna göre alınması gereken tedbirlerin neler olabileceği hakkında bilgilendirme.
20	Dersin Mesleki Gelişime Katkısı:

Ders Öğrenme Kazanımları

1	Meteoroloji bilim dalı ve uygulamalı meteorolojinin bir örneği olan tarımsal meteorolojinin çalışma alanlarını açıklayabilme.;
2	Atmosferi tanıyabilme ve atmosferik olayları açıklayabilme. Atmosfer-tarım ilişkisini analiz edebilme.;
3	Işık ve sıcaklığın tarımsal yönden önemini, bitkilere etkilerini ve süs bitkileri yetiştiriciliğine yönelik koşulları değerlendirebilme. ;
4	Hava neminin tarımsal üretimdeki önemini açıklayabilme.;
5	Buharlaşma kavramı ve etkili faktörlerin yanı sıra agrometeorolojinin en geniş çalışma alanlarından birisini oluşturan bitki su tüketimi konusunu açıklayabilme.;
6	Atmosfer içindeki soğuma, yoğunlaşma, yoğunlaşma şekilleri, bulutlar ve bulutluluk kavramlarını açıklayabilme, yağış tiplerinin ve belirlenmesinde kullanılan ifadelerin, oluşumlarına göre yağışların ve ayrıntılı bir şekilde tarım - yağış ilişkisini karşılaştırabilme. ;
7	Hava basıncı ve rüzgar konusunun tarımsal açıdan önemi ve etkilerini açıklayabilme.;
8	İklim rasatları konusunu açıklayabilme.;

22	Dersin İçeriği

Hafta	Teori	Uygulama
1	• Tarımsal meteoroloji ve temel meteorolojik kavramlar. • Dünya’da ve ülkemizde meteorolojik ve tarımsal meteorolojik çalışmaların başlangıcı gelişimi ve günümüzdeki durumu. • Meteoroloji biliminin çalışma dalları. • Meteorolojinin hizmet sunduğu sektörler ve sunulan hizmetler. • Tarımsal meteorolojik öneri ve uyarıların kapsadığı konular.
2	• Atmosferin yerküre etrafındaki pozisyonu, yoğunluk ve yüksekliği. • Atmosferin bileşimi, troposfer tabakasında bulunan gazların neler olduğu ve tarımsal açıdan önemi. • Atmosferin katları ve bu katların temel özellikleri. • Canlılar açısından atmosferin yararları. • Meteorolojinin hizmet sunduğu sektörler. Tarım alanındaki hizmetler ve tarımsal meteorolojik uyarı ve önlemler. Meteorolojik rasatlar.
3	• Güneş, yeryüzünü aydınlatma oranları, ışığın yoğunluğu ve kalitesi üzerine etkili faktörler. • Difüzyon. • Absorbsiyon. • Yansıma. • Güneş otografları.
4	• Fotosentez olayı ve bu olayda etkili ışınlar. • Fotoperiyodizm ve fototropizmin bitki büyüme- gelişimine etkisi. • Uzun gün bitkileri, kısa gün bitkileri ve alternatif bitkiler. • Dalga boylarına göre ışığın bitkilere olan etkisi. • Sera etkisi ve tarımsal meteorolojik açıdan önemi.
5	• Sıcaklık değişimi-ısı iletim şekilleri (Kondüksiyon, Radyasyon, Konveksiyon). • Atmosferin ısınmasını etkileyen faktörler. • Sıcaklığın günlük yıllık değişim mekanizması. • Sıcaklığın yatay olarak dağılımı ve isoterm kavramı. • Düşey sıcaklık değişimlerini (gradiyent sıcaklık değişimi, adiyabatik sıcaklık değişimi, inverziyon) ve karakteristik özelliklerini öğrenir. • Sıcaklığın hangi aletlerle nasıl ölçüldüğü, ortalama sıcaklığın hesabı, birimleri ve birimler arası dönüşüm formülleri.
6	• Toprağın ısınması, ısı iletimi ve toprak sıcaklığının ölçümü. • Sıcaklığın bitkisel üretim yönünden önemi, yüksek ve düşük sıcaklığın bitkilere etkileri. • Su buharı, hava neminin tanımlanması ve ölçülmesi. Seranın nemlendirilmesi. • Don olayları, sınıflandırılması, tarımsal açıdan kritik don tarihleri. • Don olaylarından tarım arazilerinin (açık veya sera yada örtü altı yetiştiricilik) ve ürünlerin korunmasına yönelik yöntemler.
7	• Suyun hal değişimi. • Atmosferde su buharı ve halleri (çiğ, kırağı, sis, bulut..) • Hava neminin ölçümü. • Mutlak, bağıl, spesifik nem ve buhar basıncı, kavramları ve hesaplamalar. • Hava neminin gün içindeki değişim mekanizması. • Hava neminin tarımsal üretimdeki önemi.
8	• DERS TEKRARI VE ARASINAV
9	• Buharlaşma olayı, Evaporasyon. • Buharlaşma hızı. • Buharlaşmanın ölçümü ve hesabı. • Transpirasyon nedir. • Evapotranspirasyonu (Bitki su tüketimini) etkileyen faktörler. • Evapotranspirasyon belirleme yöntemleri ve hesaplamaları.
10	• Soğuma ve yoğunlaşma şekilleri. • Bulutların oluşumu. • Bulut çeşitleri. • Bulutların özellikleri. • Bulutluluk.
11	• Yağışın ne olduğu neleri kapsadığı ve yağışın oluşum kuramları. • Yağış oluşumuna etki eden faktörler. • Oluşumlarına göre yağış tipleri. • Yağış ile ilgi özel tanımlamalar ve birim ifadeleri. • Yağışın (yağmur ve kar rasatları) hangi aletler kullanılarak, nasıl bir prensip dikkate alınarak belirlendiği, tarımsal meteorolojik açıdan yağış kayıtlarının önemi. • Tarım ve yağış.
12	Ders tekrarı ve Ara Sınav
13	• Hava basıncı ölçüm aletleri, prensipleri, birimleri ve izobar kavramı. • Alçak ve yüksek basınç. • Rüzgarın oluşumu. • Rüzgar yön ve çeşitleri, hız ve frekans. • Rüzgar ölçüm aletleri, prensibi, kullanılan birimler. • Rüzgarın önemi. Tarımsal meteorolojik açıdan rüzgarların yararları ve zararları.
14	• İklim sınıflandırması. • Fenoloji ve tarımsal klimatolojik çalışmalar. • Rasat nedir tarımsal meteoroloji istasyonlarında yapılan rasatlar nelerdir. • Rasat parkı nedir tarımsal meteoroloji rasat parklarında konumlandırılan ve ölçüm yapan aletler nelerdir. • Klimatolojik rasatlar, rasata çıkış saatleri. • Mikroklimatolojik rasatlar ve mikroklima. • Sinoptik rasatlar, aerolojik rasatlar ve rasat parkları. • Meteorolojide uydulardan yararlanma olanakları.

23	Ders Kitabı, Referanslar ve/veya Diğer Kaynaklar:	• Öğr. Gör. Dr. Arzu Mor Tarımsal Meteoroloji Ders Sunum Notları (Basılmamış) • Arıcı,İ. ve Korukçu A., 2006. Meteoroloji I. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, 5.Baskı Ders Notları No:6 Bursa. • Aküzüm,T., Erözel, A.Z., Evsahibioğlu, A.N., Kodal, S., Tokgöz, A., Öztürk, F., Beyribey, M., Selenay, F., Yurtsever, E. Meteoroloji I Ankara Üniversitesi Ziraat Fak. Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü. A.Ü. Yayınları No:1325 Ders Kitabı:384 Ankara 1994 • AKÜZÜM, T., 1986. “Agrometeoroloji ve Kültürteknik Çalışmalarındaki Yeri”. Kültürtekniğe Giriş Ders Kitabı. A.Ü. Ziraat Fakültesi Yayınları No:996, Ofset Basım No:28, Ankara • 20’th International Postgraduate Course on Agrometeorology. Kurs notları. ISRAEL • Yrd. Doç.Dr. Yunus Borhan. İ.T.Ü. Uçak ve Uzay Bilimleri Fakültesi Meteoroloji Mühendisliği Bölümü Genel Meteoroloji Ders notları. Nisan 1988. • Tanin, Y., Ünal, N., Kacar, M., Tarımsal Meteoroloji I Ankara 1982.
24	Değerlendirme

YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARI	SAYISI	KATKI YÜZDESİ
Ara Sınav	2	50
Kısa Sınav	0	0
Ödev	0	0
Yıl sonu Sınavı	1	50
Toplam	3	100
Yıl içi çalışmalarının Başarıya Oranı		50
Finalin BAşarıya Oranı		50
Toplam		100
Derste Kullanılan Ölçme ve Değerlendirme Yaklaşımları
Açıklama

AKTS / İŞ YÜKÜ TABLOSU

Etkinlik	SAYISI	Süresi [Saat]	Toplam İş Yükü [Saat]
Teorik Dersler	14	2	28
Uygulamalı Dersler	0	0	0
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi (Ön çalışma, pekiştirme)	14	2	28
Ödevler	0	0	0
Projeler	0	0	0
Arazi Çalışmaları	0	0	0
Arasınavlar	2	12	24
Diğer	0	0	0
Yarıyıl Sonu Sınavları	1	10	10
Toplam İş Yükü			90
Toplam İş Yükü / 30 saat			3
Dersin AKTS Kredisi			3

PROGRAM YETERLİLİKLERİ İLE DERS ÖĞRENİN KAZANIMLARI İLİŞKİSİ TABLOSU

	PY1	PY2	PY3	PY4	PY5	PY6	PY7	PY8	PY9	PY10	PY11	PY12	PY13	PY14	PY15	PY16
OK1	3	4	2	2	3	3	2	4	3	2	1	4	2	3	2	3
OK2	3	4	2	2	2	2	2	4	3	2	1	4	2	2	1	3
OK3	3	4	2	2	3	3	4	4	3	4	1	4	4	3	3	3
OK4	3	4	3	2	3	3	4	4	3	4	1	4	4	4	3	3
OK5	3	4	3	2	3	3	4	4	3	4	1	4	4	4	2	3
OK6	3	4	2	2	3	3	4	4	3	4	1	4	4	4	4	3
OK7	3	4	2	2	3	3	2	4	3	2	1	4	2	4	4	3
OK8	3	3	1	2	2	2	1	3	3	1	1	4	1	1	1	3

ÖK: Öğrenme Kazanımları

PY: Program yeterlilikleri

Katkı Düzeyi:

1 Çok Düşük

2 Düşük

3 Orta

4 Yüksek

5 Çok Yüksek