İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenliği
Genel Tanıtım
1
Programın Kısa Geçmişi
İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Eğitimi Bölümü (İDÖ), ilk defa, 1997-1998 akademik yılında, İlahiyat Fakültesinde kurularak eğitim-öğretim faaliyetine başlamıştır. 2006-2007 akademik yılında öğretmen yetiştiren bütün bölümlerinin toplandığı Eğitim Fakültesi bünyesine aktarılmış ve bu süreçte programında bazı değişiklikler yapılmıştır. Halen yürürlükte olan program, 2010-2011 öğretim yılında güncellenmiş olan ve ülkemizdeki bütün İDÖ bölümlerinde uygulanmakta olan İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenliği lisans programıdır. Bölümden 2009-2010 yılında 50, 2010-2011 yılında 60 öğrenci mezun olmuş tamamına yakını ilköğretim ve ortaöğretim kurumlarına Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi öğretmeni olarak atanmıştır.
2
Verilen Derece
150 kredilik lisans programını başarı ile bitirenlere İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi öğretmeni diploması verilir.
Bölüm programı yanı sıra, not ortalaması 2.50’nin üzerinde olan öğrenciler kontenjan dâhilinde İlahiyat Fakültesindeki farklı derslere devam ederek çift anadal diploması alabilir.
Yurt Dışı Din Dersi Öğretmenliği yan alan programına katılıp başarılı olan öğrencilere Yurt Dışı Din Dersi Öğretmenliği sertifikası verilir.
Ayrıca Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik Eğitimi, Türkçe Eğitimi ve Sosyal Bilgiler Eğitimi bölümlerinin yan alan programlarına katılan öğrencilerimize, yan alan dersi sertifikası verilir.
3
Derecenin Düzeyi
Lisans
4
Kabul ve Kayıt Koşulları
1-Lise ve dengi okul diplomasına sahip olmak,
2-Yüksek Öğretime Geçiş Sınavında (YGS) başarılı olmak
5
Önceki Öğrenmenin Tanınması
“Yükseköğretim Kurumlarında Ön Lisans ve Lisans Düzeyindeki Programlar Arasında Geçiş, Çift Anadal, Yandal ile Kurumlararası Kredi Transferi Yapılması Esaslarına İlişkin Yönetmelik” hükümleri uygulanır.
6
Yeterlilik Koşulları ve Kuralları
Her öğrencinin dönem başında öğrenim harcını yatırarak derslere kayıt yaptırması ve ders kaydının danışman öğretim elemanı tarafından uygun görülerek onaylanması gerekir. Kayıtlar internet aracılığı ile otomasyon sistemi üzerinden bizzat öğrenci tarafından yapılır.
Bir üst yarıyıla geçebilmek için Genel Akademik Not Ortalamasının (GANO) en az 1.80 olması gerekir.
Başarısız olunan derslerin açıldıkları ilk yarıyılda alınması zorunludur. Alt yarıyıllardaki dersler bırakılarak üst yarıyıllardan ders alınamaz. Öğretmenlik uygulamasına katılabilmek için Sınıf Yönetimi, Özel Öğretim Yöntemleri, Okul Deneyimi gibi bazı dersleri başarmış olmak gerekir.
7
Program Profili
Programın amacı İlköğretim okullarının 4-8. Sınıflarında okutulan Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi dersini yürütecek öğretmenler yetiştirmektir. Bu amaç doğrultusunda hazırlanan program % 47 oranında alan bilgisi, % 27 oranında genel kültür bilgisi ve % 26 oranında öğretmenlik meslek bilgisi derslerinden oluşmaktadır. Derslerin % 12’si seçmeli derslerden oluşmaktadır. Genel kültür dersleri daha çok ilk yarıyıllarda toplanmış olup sonraki yarıyıllarda azalmaktadır. Öğretmen adaylarına pedagojik formasyon kazandırmayı amaçlayan öğretmenlik meslek bilgisi dersleri her yarıyıla yaklaşık oranlarda dağıtılmıştır. Alan bilgisi kazandırmak için Temel İslam Bilimleri, Din Bilimleri, İslam Tarihi ve Sanatına İlişkin dersler uygun bir sıralama ile bütün yarıyıllara yayılmıştır.
8
Program Yeterlilikleri - TYYÇ - TAY İlişkisi
8.1
Program Yeterlikleri
1.
Üst düzey düşünme süreçlerine (problem çözme, eleştirel düşünme, yaratıcı düşünme, karara verme) sahip olmak ve bunu eğitim programına uyarlama yollarını bilmek.
2.
Öz eleştiri yapabilmek; yaratıcı, mutlu, sosyal, kendisi ve çevresiyle barışık olabilmek; öğrencilerinin sosyal, bilişsel, dil, duygusal, kültürel, dinî gelişimine ait düzeylerini, öğrenme biçimlerini, güçlü ve zayıf yönlerini, ilgi ve gereksinimlerini bilmek.
3.
Din Kültürü ve Ahlâk Bilgisi öğretimine uygun yöntem, teknik, ders materyali geliştirme ve bunları yaratıcı bir şekilde işe koşabilme bilgisine sahip olmak.
4.
Alanıyla ilgili dini metinleri ve kavramları anlamak ve yorumlamak.
5.
Dinler hakkında bilgi sahibi olmak. Kültürlerarası diyalog ve bir arada yaşama becerisi geliştirmek ve din ile ilgili temel kavramların, farklı din ve inanışların tanınmasına, dindeki anlayış farklılıklarının, benzerliklerinin ve bunların nedenlerinin fark edilmesine rehberlik etmek.
6.
Alana ait içerik bilgisini kullanarak öğretim programına uygun planlama yapabilmek ve demokratik bir eğitim-öğretime olanak sağlayan öğrenme ortamlarını düzenleyebilmek.Sınavları ölçme ve değerlendirme araç ve yöntemleriyle analiz ederek gereksinim duyulduğunda yeniden bilgileri yapılandırmak.
7.
Öğrencilerin belirlenen eğitim amaçları doğrultusunda öğrenmeleri ve gelişimlerini ve eğitim amaçlarının hangi oranda gerçekleştirilebildiğini saptamak amacı ile objektif olarak ölçme ve değerlendirme yapmak.
8.
Öğrencilerin ahlâk, değer ve bunlarla ilgili temel kavramları tanımalarını sağlayarak onların evrensel ahlâki değerleri kavramalarına rehberlik etmek.
9.
Rasyonellik, objektiflik, demokratiklik, özgüveni tam ve özgür iradeli, güvenilir ve saygın olma; sevgi, hoşgörü, anlayışlık vb. ulusal ve evrensel değerleri bilmek ve benimsemek.
10.
İslam Tarihi, Coğrafyası, Kültürü, Düşüncesi ve Medeniyeti hakkında bilgi sahibi olmak.
11.
Okulun toplumsal işlevini de yerine getirebilmesi amacıyla öğrencilerin ve çevrenin katılımını sağlayarak ders dışı etkinliklerde bulunmak.
12.
Kişisel, eğitsel, mesleki gelişimini sürekli olarak izleyerek amaç, süreç ve kazanımlarına ilişkin gerçekçi değerlendirmelerde bulunmak.
13.
Türk Milli Eğitim sistemini, öğretmenlik mesleğini ve eğitim bilimleri alanını tüm yönleri ile tanımak.
14.
Öğrencilerin gelişim özellikleri doğrultusunda farklı öğrenme yaklaşımlarını bilmek
15.
Program içerisinde almış olduğu bilgi ve beceriler ile belirli bir dersi planlamak, işlemek ve değerlendirmek
16.
Öğretmenin rehberlik görevlerini ve öğrenciyi tanıma yollarını kavramak
8.2
TYYÇ - Program Yeterliği İlişkisi
Program Yeterliliği
TYYÇ-1 BİLGİ (Kuramsal - Uygulamalı)
TYYÇ-2 BECERİ (Bilişsel - Uygulamalı)
TYYÇ-3 YETKİNLİK (Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme)
TYYÇ-4 YETKİNLİK (Öğrenme Yetkinliği)
TYYÇ-5 YETKİNLİK (İletişim ve Sosyal Yetkinlik)
TYYÇ-6 YETKİNLİK (Alana Özgü Yetkinlik)
1
Üst düzey düşünme süreçlerine (problem çözme, eleştirel düşünme, yaratıcı düşünme, karara verme) sahip olmak ve bunu eğitim programına uyarlama yollarını bilmek.
1,2
2
Öz eleştiri yapabilmek; yaratıcı, mutlu, sosyal, kendisi ve çevresiyle barışık olabilmek; öğrencilerinin sosyal, bilişsel, dil, duygusal, kültürel, dinî gelişimine ait düzeylerini, öğrenme biçimlerini, güçlü ve zayıf yönlerini, ilgi ve gereksinimlerini bilmek.
1
3
Din Kültürü ve Ahlâk Bilgisi öğretimine uygun yöntem, teknik, ders materyali geliştirme ve bunları yaratıcı bir şekilde işe koşabilme bilgisine sahip olmak.
1
1,2
4
Alanıyla ilgili dini metinleri ve kavramları anlamak ve yorumlamak.
1
5
Dinler hakkında bilgi sahibi olmak. Kültürlerarası diyalog ve bir arada yaşama becerisi geliştirmek ve din ile ilgili temel kavramların, farklı din ve inanışların tanınmasına, dindeki anlayış farklılıklarının, benzerliklerinin ve bunların nedenlerinin fark edilmesine rehberlik etmek.
1,2
6
Alana ait içerik bilgisini kullanarak öğretim programına uygun planlama yapabilmek ve demokratik bir eğitim-öğretime olanak sağlayan öğrenme ortamlarını düzenleyebilmek.Sınavları ölçme ve değerlendirme araç ve yöntemleriyle analiz ederek gereksinim duyulduğunda yeniden bilgileri yapılandırmak.
1,2,3,4,5
7
Öğrencilerin belirlenen eğitim amaçları doğrultusunda öğrenmeleri ve gelişimlerini ve eğitim amaçlarının hangi oranda gerçekleştirilebildiğini saptamak amacı ile objektif olarak ölçme ve değerlendirme yapmak.
1,2
8
Öğrencilerin ahlâk, değer ve bunlarla ilgili temel kavramları tanımalarını sağlayarak onların evrensel ahlâki değerleri kavramalarına rehberlik etmek.
1,2
9
Rasyonellik, objektiflik, demokratiklik, özgüveni tam ve özgür iradeli, güvenilir ve saygın olma; sevgi, hoşgörü, anlayışlık vb. ulusal ve evrensel değerleri bilmek ve benimsemek.
1,2
10
İslam Tarihi, Coğrafyası, Kültürü, Düşüncesi ve Medeniyeti hakkında bilgi sahibi olmak.
1
11
Okulun toplumsal işlevini de yerine getirebilmesi amacıyla öğrencilerin ve çevrenin katılımını sağlayarak ders dışı etkinliklerde bulunmak.
5,6
12
Kişisel, eğitsel, mesleki gelişimini sürekli olarak izleyerek amaç, süreç ve kazanımlarına ilişkin gerçekçi değerlendirmelerde bulunmak.
4
13
Türk Milli Eğitim sistemini, öğretmenlik mesleğini ve eğitim bilimleri alanını tüm yönleri ile tanımak.
6
14
Öğrencilerin gelişim özellikleri doğrultusunda farklı öğrenme yaklaşımlarını bilmek
2
15
Program içerisinde almış olduğu bilgi ve beceriler ile belirli bir dersi planlamak, işlemek ve değerlendirmek
1
16
Öğretmenin rehberlik görevlerini ve öğrenciyi tanıma yollarını kavramak
1,2
8.3
PROGRAM YETERLİLİĞİ - TEMEL ALAN YETERLİLİKLERİ (TAY) İLİŞKİSİ
Program Yeterliliği
TAY-1 BİLGİ (Kuramsal - Uygulamalı)
TAY-2 BECERİ (Bilişsel - Uygulamalı)
TAY-3 YETKİNLİK (Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme)
TAY-4 YETKİNLİK (Öğrenme Yetkinliği)
TAY-5 YETKİNLİK (İletişim ve Sosyal Yetkinlik)
TAY-6 YETKİNLİK (Alana Özgü Yetkinlik)
1
Üst düzey düşünme süreçlerine (problem çözme, eleştirel düşünme, yaratıcı düşünme, karara verme) sahip olmak ve bunu eğitim programına uyarlama yollarını bilmek.
1
2
Öz eleştiri yapabilmek; yaratıcı, mutlu, sosyal, kendisi ve çevresiyle barışık olabilmek; öğrencilerinin sosyal, bilişsel, dil, duygusal, kültürel, dinî gelişimine ait düzeylerini, öğrenme biçimlerini, güçlü ve zayıf yönlerini, ilgi ve gereksinimlerini bilmek.
4
3
Din Kültürü ve Ahlâk Bilgisi öğretimine uygun yöntem, teknik, ders materyali geliştirme ve bunları yaratıcı bir şekilde işe koşabilme bilgisine sahip olmak.
4
2,4
4
Alanıyla ilgili dini metinleri ve kavramları anlamak ve yorumlamak.
3
3
5
Dinler hakkında bilgi sahibi olmak. Kültürlerarası diyalog ve bir arada yaşama becerisi geliştirmek ve din ile ilgili temel kavramların, farklı din ve inanışların tanınmasına, dindeki anlayış farklılıklarının, benzerliklerinin ve bunların nedenlerinin fark edilmesine rehberlik etmek.
3
6
Alana ait içerik bilgisini kullanarak öğretim programına uygun planlama yapabilmek ve demokratik bir eğitim-öğretime olanak sağlayan öğrenme ortamlarını düzenleyebilmek.Sınavları ölçme ve değerlendirme araç ve yöntemleriyle analiz ederek gereksinim duyulduğunda yeniden bilgileri yapılandırmak.
2
7
Öğrencilerin belirlenen eğitim amaçları doğrultusunda öğrenmeleri ve gelişimlerini ve eğitim amaçlarının hangi oranda gerçekleştirilebildiğini saptamak amacı ile objektif olarak ölçme ve değerlendirme yapmak.
4
8
Öğrencilerin ahlâk, değer ve bunlarla ilgili temel kavramları tanımalarını sağlayarak onların evrensel ahlâki değerleri kavramalarına rehberlik etmek.
3
9
Rasyonellik, objektiflik, demokratiklik, özgüveni tam ve özgür iradeli, güvenilir ve saygın olma; sevgi, hoşgörü, anlayışlık vb. ulusal ve evrensel değerleri bilmek ve benimsemek.
2
10
İslam Tarihi, Coğrafyası, Kültürü, Düşüncesi ve Medeniyeti hakkında bilgi sahibi olmak.
2
11
Okulun toplumsal işlevini de yerine getirebilmesi amacıyla öğrencilerin ve çevrenin katılımını sağlayarak ders dışı etkinliklerde bulunmak.
2,3
12
Kişisel, eğitsel, mesleki gelişimini sürekli olarak izleyerek amaç, süreç ve kazanımlarına ilişkin gerçekçi değerlendirmelerde bulunmak.
3
13
Türk Milli Eğitim sistemini, öğretmenlik mesleğini ve eğitim bilimleri alanını tüm yönleri ile tanımak.
1
6
14
Öğrencilerin gelişim özellikleri doğrultusunda farklı öğrenme yaklaşımlarını bilmek
5
4
15
Program içerisinde almış olduğu bilgi ve beceriler ile belirli bir dersi planlamak, işlemek ve değerlendirmek
3
2
16
Öğretmenin rehberlik görevlerini ve öğrenciyi tanıma yollarını kavramak
3
9
Mezunların İstihdam Profilleri
Bölümden 2009-2010 akademik yılı ve sonrasında mezun olanlar (2012-2013 öğretim yılında mezun olacaklar dahil) Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmeni Diplomasına sahip oldukları için hem ilköğretim kurumlarına hem de orta öğretim kurumlarına atanabilmişlerdir. Bazı mezunlarımız Diyanet İşleri Başkanlığına bağlı kurumlarda kuruma özel yeterlilik sınavlarını geçerek İmam-Hatip ve Kur’an Kursu öğreticisi olarak atanmış, bazıları özel okullarda çalışmayı tercih etmiştir. Bir mezunumuz da İlahiyat Fakültesinde araştırma görevlisi kadrosuna atanmıştır.
10
Üst Derece Programlarına Geçiş
Lisans eğitimini başarı ile tamamlayan adaylar ALES sınavından geçerli not almaları ve yeterli düzeyde Yabancı Dil bilgisine sahip olmaları koşuluyla yüksek lisans ve doktora programlarında öğrenim görebilirler.
11
Sınavlar, Ölçme ve Değerlendirme
Her dersten en az bir ara sınavı ve yarıyıl sınavı yapılır. Yarıyıl sınavına girebilmek için derslerin teorik kısımlarına % 70, uygulamalı kısımlarına % 80 oranında devam etmiş olmak gerekir.
Ara sınavlar dönemin 8. Haftasında, yarıyıl sonu sınavı dönemin bitiminde birkaç günlük aradan sonra yapılır.
Yarıyıl sonu sınavının başarı notuna etkisi % 50’dir. Ara sınav yanında ödev notu da verilebilir. Bunların başarı notuna etkisi her dönem başında Fakülte kurulunda karara bağlanır.
Ölçme ve değerlendirmede Bağıl Değerlendirme Sistemi (BDS) uygulanır. BDS parametreleri Fakülte’nin önerisiyle her öğretim yılında üniversite senatosunda belirlenir.
Tüm sınavlar 100 puan üzerinden değerlendirilir. Bir dersten AA, BA, BB, CB ve CC harf notlarından birini alan öğrenciler o dersi başarmış sayılırlar. DC ve DD notları şartlı başarılı notlardır. Öğrencinin DC veya DD notu aldığı bir dersten başarılı olması için genelağırlıklı not ortalamasının en az 2.0 olması gerekir.
12
Mezuniyet Koşulları
Programdan mezun olup diploma alabilmek için, öğrencinin;
1-Programdaki bütün derslerin teorik ve uygulamalı kısımlarına devam edip sınavlarda başarılı olması (dersin harf notunun en az DD olması),
2-Mezun olabilmek için öğrencinin Genel Akademik Not Ortalamasının (GANO) en az 2.00 olması gerekir.
13
Çalışma Şekli
Tam Zamanlı
14
Adres İletişim Bilgileri
Program (Bölüm) Başkanı: Prof. Dr. M. Akif Kılavuz İletişim: +90 2242960411 makilavuz@uludag.edu.tr Bologna Koordinatörü: Doç Dr. Bülent Şenay, İletişim: +90 224 2940983 / bshanay@uludag.edu.tr Head of Department: Program (Bölüm) Başkanı: Prof. Dr. M. Akif Kılavuz İletişim: +90 2242960411 makilavuz@uludag.edu.tr Bologna Coordinator: Assoc. Prof. Dr. Bülent Şenay, Tel: +90 224 2940983 / Email: bshanay@uludag.edu.tr
15
Bölüm/Fakülte/Program Olanakları
Alan bilgisi dersleri bölüm öğretim elemanları ve İlahiyat Fakültesi öğretim elemanlarınca, öğretmenlik meslek bilgisi dersleri Eğitim Bilimleri Bölümü öğretim elemanlarınca, genel kültür dersleri diğer birimlerdeki öğretim elemanları tarafından verilmektedir. Derslerin tamamı alanında uzman öğretim elemanlarınca verilmektedir. Bölümün daimi kadrolu öğretim elemanı sayısı üçtür. Başarılı öğrenciler ikinci sınıftan itibaren bir üst yarıyıldan 6 saate kadar fazladan ders alabilir. Yaz okulunda da 10 krediye kadar ders alınarak bir iki dönem daha erken mezun olunabilir. Bölümden diğer üniversitelerdeki İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Eğitimi Bölümlerine yatay geçiş yapılabilmekte ve yatay geçişle öğrenci kabul edilmektedir. Anlaşmalı üniversiteler arasında Farabi öğrenci değişim programı işletilmektedir. Ders saatleri dışında öğrenciler, Fakülte ve üniversitemiz konferans salonlarında düzenlenen konferans, panel, seminer vb. etkinliklere katılabilir. Üniversite kütüphanesi bölümümüze yakın bir mesafede bulunmaktadır. İlahiyat fakültesi kütüphanesinden de yararlanmak mümkündür. Ayrıca bölüm öğrencileri tarafından gezi, kültürel faaliyetler vb. etkinlikler yapılmaktadır.
